Đế chế lẩu tỷ đô của người thợ hàn lỡ dở việc học

[june04]

Xuất thân từ người thợ hàn và bỏ dở việc học, Zhang Yong đã xây dựng được cả một đế chế. Từ một nhà hàng chỉ với 8 bàn ăn, Zhang Yong đã phát triển và mở rộng quy mô trở thành chuỗi lẩu 196 nhà hàng trong và ngoài nước.

Ông trùm nhà hàng Zhang Yong sẽ lọt vào hàng ngũ người giàu nhất tại Trung Quốc khi chuỗi nhà hàng lẩu Haidilao International Holding của ông chuẩn bị chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) tại Hồng Kông.

Theo ước tính của Forbes, người đồng sáng lập Haidilao International Holding sẽ sở hữu tài sản ít nhất 7 tỷ USD, có thể lên tới 8,3 tỷ USD, sau khi công ty IPO và trở thành ông chủ nhà hàng giàu nhất tại Trung Quốc.

Zhang Yong - nhà đồng sáng lập, Chủ tịch Tập đoàn nhà hàng Haidilao vẫn còn nhớ cảm giác lần đầu tiên được đi ăn nhà hàng. Khi đó, Zhang còn là một thợ hàn 19 tuổi ở Giản Dương, Tứ Xuyên, với lương tháng 93 CNY (14 USD).

Nhớ lại lúc đó, Zhang cho biết ông thấy thật là vui sướng khi có một ngày được thoát khỏi căngtin công ty và ngồi ăn ở một nhà hàng thực sự - một trải nghiệm khá xa xỉ khi đó.

Ông Zhang Yong - đồng sáng lập, chủ tịch của Haidilao International Holding - Ảnh: Forbes

Tuy nhiên, trải nghiệm ăn nhà hàng lần đầu của Zhang cũng không trọn vẹn: Nhân viên của nhà hàng đó khá thô lỗ, và món lẩu của họ không gây được ấn tượng. Sau đó, một bước ngoặt làm thay đổi lịch sử ẩm thực của Trung Quốc đã diễn ra: Zhang bị đuổi việc vì tranh cãi về việc yêu cầu công ty cấp căn hộ cho ông và vị hôn thê của mình. Năm 1994, Zhang Yong tự mở nhà hàng đầu tiên của mình, với chỉ vỏn vẹn 4 bàn ăn.

Ngày nay, Zhang đang nắm trong tay chuỗi nhà hàng lẩu được yêu thích nhất Trung Quốc. Haidilao hiện có 196 nhà hàng tại 60 thành phố của Trung Quốc, cũng như ở Los Angeles (Mỹ), Tokyo (Nhật), Singapore và Seoul (Hàn Quốc). Đây là một hành trình ngoạn mục với một người chưa có cả bằng tốt nghiệp cấp 3.

Zhang cũng là một trong những tỷ phú mới nhất của Trung Quốc, theo tính toán của Bloomberg Billionaires Index, nhờ vào việc sở hữu 68% cổ phần tại Công ty Shichuan Haidilao Catering và 63% cổ phần tại Hai Di Lao Holdings. Đây đều là 2 công ty tư nhân chưa niêm yết. Ngoài ra, Zhang còn nắm 36% cổ phần trong Công ty đại chúng Yihai International, chuyên gia công và phân phối thực phẩm cho Haidilao và có hàng hóa được bày bán tại nhiều chuỗi siêu thị lớn ở Trung Quốc như Wal-Mart và Carrefour.

Yang Yingying - người phát ngôn của Haidilao nói rằng, Zhang từ chối bình luận về giá trị tài sản ròng của mình.

Trong một cuộc phỏng vấn với Forbes, Zhang cho biết cứ 3 ngày Haidilao lại mở một nhà hàng mới. Lý giải về tốc độ tăng trưởng đáng kinh ngạc của Haidilao, ông cho biết người nước ngoài luôn tò mò về văn hóa Trung Quốc. "Phần lớn lịch sử và văn hóa của chúng tôi được thể hiện qua ẩm thực", Zhang nói.

Nhân viên vận chuyển thực phẩm tại Haidilao.Ảnh: Bloomberg

Theo ông, "thà phát triển nhanh chóng và có mặt khắp nơi còn hơn chỉ đứng trên một đỉnh cao duy nhất". Đến nay, Zhang đã có 360 nhà hàng và đang hướng đến con số 400 vào cuối năm nay, với khoảng 20% ở nước ngoài. Chuỗi nhà hàng này hiện có mặt tại các thành phố biển tại Mỹ, Tokyo (Nhật), Seoul (Hàn Quốc) và Singapore.

Haidilao đang nhắm tới các thị trường mới - nơi có nhiều người Trung Quốc sinh sống, có thể gồm London (Anh), Australia, Canada, Malaysia, Thái Lan và một số nước khác ở Đông Nam Á. Công ty này cho biết đang phát triển một nền tảng trí tuệ nhân tạo với Alibaba Cloud để khảo sát và gợi ý các địa điểm mở nhà hàng mới, đồng thời tiến hành phân tích hiệu quả hoạt động của chuỗi nhà hàng.

Một yếu tố quan trọng khi gia nhập các thị trường này là Haidilao phải bản địa hóa thực đơn và sản phẩm cốt lõi của mình - nước dùng. Chuỗi nhà hàng này có nguồn cốt lẩu độc quyền từ Yihai International - công ty cũng thuộc quyền kiểm soát của Zhang. Mục tiêu trong dài hạn của công ty là hoàn toàn tùy chọn nước lẩu dựa trên khẩu vị cá nhân của khách hàng - thông tin được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu và truy xuất mỗi khi khách hàng trở lại nhà hàng.

Là nhà hàng mà không phụ thuộc vào các đầu bếp dày kinh nghiệm để chế biến món ăn, Haidilao được biết đến với những dịch vụ đặc biệt và giải trí sáng tạo để thu hút khách hàng. Khi chờ đợi, khách hàng được cung cấp dịch vụ làm móng miễn phí, bốt chụp ảnh có thể in hình tại chỗ, mỳ tươi làm thủ công ngay tại bàn, sạc điện thoại hay thậm chí cả cũi dành riêng cho trẻ nhỏ.

Nhìn lại chặng đường đã qua, Zhang không hề hối hận. Kể lại lúc bị đuổi việc, ông cho biết: "Nhà máy đó không bao giờ có lãi. Nếu tôi không thành lập Haidilao, tôi sẽ phải tìm cái gì đó khác để làm, bởi vì bạn phải biết lo cho bản thân, bạn cần phải ăn để sống".

Zhang cho biết ông dự định tiếp tục bành trướng và nhắm đến mục tiêu mở 80 nhà hàng trong năm nay, trong đó có thể có 10 nhà hàng ở nước ngoài. Ông cho biết thêm doanh thu của Haidilao có thể tăng hơn 30%, đạt 10 tỷ CNY (1,5 tỷ USD) trong năm nay, và không có kế hoạch niêm yết trên thị trường chứng khoán trong nước lẫn nước ngoài.