Trước khi bị "quỷ bụi" làm tắt nguồn, robot InSight của NASA đă có phát hiện "để đời" ở hành tinh láng giềng của Trái Đất.
Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí Geophysical Research của NASA đă nghiên cứu trận động đất mạnh nhất từng được ghi nhận trong 4 năm InSight, tàu đổ bộ thăm ḍ Sao Hỏa của NASA, hoạt động như một robot thăm ḍ địa chấn.
Đó là một trận động đất mạnh tới 4,7 độ (thang Moment của Mỹ), tức tương ứng với nhiều trận động đất cấp độ trung b́nh trên Trái Đất, đủ khiến nhà cửa rung chuyển.
Chiến binh InSight của NASA - Ảnh: NASA
Điều đó có vẻ b́nh thường trên Trái Đất, nhưng vô cùng bất thường ở một hành tinh khác, vốn từng bị cho là có lớp vỏ liền và không thể hoạt động địa chất.
Theo Science Alert, dữ liệu này đă cung cấp các ước tính về độ dày lớp vỏ toàn cầu của Soa Hỏa, cũng như cách hành tinh tạo ra nhiệt từ bên trong.
"Từ trận động đất này, chúng tôi đă quan sát thấy sóng bề mặt bao quanh Sao Hỏa tận 3 lần" - nhà địa chấn học Doyeon Kim từ Viện Địa vật lư của ETH Zurich (Thụy Sĩ), cho biết.
Kết hợp dữ liệu về các trận động đất trước, dữ liệu về lực hấp dẫn và địa h́nh Sao Hỏa, họ ước tính được độ dày trung b́nh của lớp vỏ toàn cầu của hành tinh này là từ 42-56 km, tức dày hơn nhiều so với vỏ Trái Đất (trung b́nh 24 km) hay Mặt Trăng (34-43 km).
Nơi mỏng nhất của vỏ Sao Hỏa là khoảng 20 km, ở lưu vực va chạm Hellas, c̣n nơi dày nhất lên tới 90 km là ở cao nguyên núi lửa Tharsis. Lớp vỏ ở bán cầu Nam mở rộng sâu xuống dưới hơn so với bán cầu Bắc, giúp các nhà khoa học định h́nh được cách mà vỏ hành tinh đă phát triển.
Nhiều nguyên tố phóng xạ sinh nhiệt khi phân ră cũng được t́m thấy nhiều trong lớp vỏ và cả lớp phủ, bao gồm uranium, thori và kali, giải thích cho các điểm tan chảy cục bộ bên trong Sao Hỏa.
Những yếu tố trên góp phần cho thấy một điều quan trọng: Sao Hỏa có thể vẫn đang hoạt động địa chất trong hiện tại.
Hoạt động địa chất là một yếu tố cực kỳ quan trọng đối với sự sống một hành tinh, do giúp ổn định môi trường, khí hậu, cung cấp sự trao đổi hóa học cần thiết cho các chu tŕnh của hành tinh nhằm kích hoạt phản ứng sinh ra sự sống ban đầu lẫn nuôi dưỡng sự sống đó.
Sao Hỏa là hành tinh mà NASA chú trọng nhất trong chuỗi nhiệm vụ săn t́m sự sống, với nhiều robot t́m bằng chứng về sự sống cổ đại - hoặc may mắn hơn là một cái ǵ đó của hiện tại hoặc gần với hiện tại - như Curiosity hay Perseverance.
Phát hiện mới đem thêm cho họ một niềm hy vọng lớn.
VietBF@Sưu tầm