Sau nhiều ngày thâm nhập cơ sở sản xuất giăm bông (da bao, thịt nguội) ở số 41 đường Miếu G̣ Xoài, KP.11, P.B́nh Hưng Ḥa A, Q.B́nh Tân (TP.HCM), chúng tôi đă ghi lại được những thước phim ghê rợn về công nghệ chế biến món ăn khoái khẩu này.
Tẩy da thối bằng ô xy già
Khó khăn lắm chúng tôi mới thu thập được quy tŕnh sản xuất giăm bông do đôi nam nữ tên Văn và Hân làm chủ. Đầu tiên, chủ cơ sở thu mua da heo từ các đầu nậu, các chợ, do vậy hàng đưa về đến cơ sở luôn trong t́nh trạng bốc mùi hôi thối, chảy nước. Da heo đưa về được đổ thẳng xuống nền nhà nhớp nháp, cạnh nhà vệ sinh.
Da thối vứt ngổn ngang dưới sàn nhà bẩn thỉu, nhếch nhác
Sau đó, các nam công nhân tay trần, chân trần lựa ra những tấm da lớn chặt thành h́nh vuông hoặc chữ nhật may thành các chiếc túi (để nhồi thịt vào trong túi). Số công nhân khác th́ dùng đục để tạo các lỗ xung quanh tấm da heo nhằm xỏ chỉ may túi. Sau khi những túi da được may xong, công nhân sẽ gom chúng vào một cái thau lớn, đổ ô xy già vào để tẩy các chất nhớt bầy nhầy, tẩy trắng và làm bớt mùi hôi thối. Khi đổ ô xy già vào thau da (khoảng nửa lít cho một thau đựng chừng 20 kg da), lập tức nước trong thau sôi lên sùng sục, những váng bọt màu trắng đục, màu đỏ, màu xám tái nổi lên từng lớp, quyện với nhau kín hết mặt thau. Lúc này, mùi hôi thối, tanh tưởi bốc lên nồng nặc.
Khoảng 15 phút sau, một công nhân chắt hết nước ở thau đi, đổ nước khác vào, rồi dùng hai chân trần giẫm đạp liên tục lên những chiếc túi da cho đến khi miếng da hết nhớt và trắng, để chuẩn bị mang đi nhồi thịt…
Dùng chân trần đạp vào thau đựng da heo
Đối với số da c̣n dư sau khi chặt da làm túi nói trên, sẽ được đổ thẳng vào nồi nước sôi. Sau khi da chín, công nhân vớt ra ngâm vào thau nước lạnh, rồi bước vô, tiếp tục dùng hai chân trần nhảy đạp liên tục lên những miếng da để tẩy bớt chất nhầy, nhớt, sau đó vớt ra cho vào tủ lạnh. Hôm sau, số da này được đem ra xay nhỏ như hạt lựu rồi trộn chung với thịt vụn, cho vào túi da làm giăm bông.
Lấy chân đạp lên da heo đă luộc chín đựng trong thau để tẩy sạch da
Thu gom thịt thối làm nhân
Khâu làm nhân từ thịt cũng dơ bẩn không kém. Chủ cơ sở mua các loại thịt vụn giá rẻ từ một đầu nậu chuyên gom thịt ế của các tiểu thương để hàng tháng trong tủ lạnh. Số hàng này đă mềm nhũn, chảy nước, biến sắc và bốc mùi hôi thối nồng nặc. Tiếp đó, công nhân đổ một lượng lớn muối vào số thịt này, rồi tiếp tục dùng đôi chân trần nhảy đạp để tẩy nhớt và làm bớt mùi hôi.
Đáng chú ư, sau bước sơ chế thịt, công nhân dùng một loại bột được gọi là muối đỏ và nhiều “gia vị” khác không rơ nguồn gốc vào thau thịt, đặc biệt là rất nhiều ngũ vị hương để át mùi hôi của thịt thối. Một số công nhân, vốn thường xuyên dùng tay trần trộn thịt đă tẩm ướp nhiều loại “gia vị” trên, bị hăm lở, trầy xước, mưng mủ ở tay nhưng hằng ngày chẳng ngại dùng tay trần để trộn thịt, xay da.
Giăm bông bán ế được trả về cơ sở để tái chế
Sau khi thịt đă thấm “gia vị” sẽ được trộn với da xay hôm trước theo tỷ lệ: 60 kg thịt, 25 kg da (loại 3); 60 kg thịt, 15 kg da (loại 2); 60 kg thịt, 9 kg da (loại 1); rồi nhồi vào những chiếc túi da, khâu kín miệng tạo thành những đ̣n giăm bông; đem luộc chín, vớt ra, quấn vải, dùng dây giàng chặt và bỏ vào tủ lạnh.
Sáng hôm sau, công nhân tháo dây ra, lấy các đ̣n giăm bông đem rửa nước lạnh có pha với một loại hóa chất không rơ nguồn gốc, dạng bột mịn màu trắng, có mùi hôi nồng nặc, nhằm loại bỏ số mỡ dính trên đó. Sau đó, số giăm bông này tiếp tục được trụng lại với nước sôi có pha với loại bột màu đỏ, không nhăn mác, rồi cho vào bịch ni lông đem giao cho khách hàng.
Chủ, công nhân không dám ăn !
Theo chúng tôi được biết, từ chủ đến công nhân ở cơ sở trên không ai dám ăn món giăm bông do chính họ làm ra, kể cả việc nếm thử xem nó đă chín hay chưa. Mỗi ngày, cơ sở này cho ra ḷ khoảng 400 - 500 kg giăm bông; giá bán từ 60.000 - 100.000 đồng/kg (tùy loại). Giăm bông của cơ sở bà Hân, ông Văn được bán đi khắp nơi, từ các xe bán bánh ḿ đến các khu vực: Chợ Lớn, chợ Ḥa B́nh (Q.5), chợ Bà Chiểu (Q.B́nh Thạnh) và cả Long An.
Ngâm ô xy già, đảm bảo trắng ngon !
Chúng tôi ra chợ hóa chất Kim Biên (Q.5) hỏi mua ô xy già th́ được chủ một tạp hóa đon đả: “Anh lấy nguyên can hay lấy lẻ, nếu lấy nguyên can 35 lít th́ em tính 350.000 đồng, c̣n lấy lẻ th́ 12.000 đồng/lít, lấy bao nhiêu cũng có”. Khi chúng tôi hỏi về công dụng của ô xy già trong tẩy trắng thực phẩm, anh này nói: “Anh mua ô xy già là đúng rồi. Mực, bạch tuộc, da heo... có thối, đen thế nào, chỉ cần đổ một ít ô xy già này vào ngâm, đảm bảo sẽ trắng, nh́n ngon như hàng mới…”.
(Theo TN)