VBF-Ngân hàng VN đang muốn cải cách về vấn đề chuyển tiền qua mạng. Tuy nhiên cơ sở hạ tầng công nghệ phải đầu tư rất lớn. Quan trọng hơn là phải đảm bảo an toàn, nhưng điều này th́ theo thống kê VN chưa làm được.
Hiện có 4 rủi ro lớn đối với hệ thống thông tin đó là: hạ tầng công nghệ, vận hành hệ thống, do khách hàng, đạo đức và nghiệp vụ cán bộ ngân hàng.
Đối với ngành ngân hàng Việt Nam, theo thống kê của các tổ chức thanh toán quốc tế như Visa-Mastercard, năm 2017 Việt Nam là quốc gia có tỉ lệ mất an toàn qua thanh toán thuộc loại thấp, chỉ khoảng 1/3 so với tỉ lệ b́nh quân trên thế giới.
An toàn tiền gửi đang là thách thức lớn của hệ thống ngân hàng. (Ảnh minh họa: KT)
Ông Lê Mạnh Hùng, Cục trưởng Cục Công nghệ Thông tin, Ngân hàng Nhà nước cho hay, thanh toán trực tuyến là nhu cầu tất yếu của xă hội hiện đại nhưng cũng đang đối mặt với thách thức lớn từ các hành vi gian lận và tội phạm công nghệ cao có tổ chức, xuyên biên giới.
“Tại Việt Nam, nhận thức và hành vi của người dùng trong việc đảm bảo an toàn thông tin khi truy cập mạng vẫn c̣n rất yếu. 60% người dùng trên thế giới khi được hỏi th́ đều có nhận thức việc mất an toàn là do bản thân, nhưng ở Việt Nam chỉ có gần 11% người dùng nhận biết được điều này”, ông Hùng nói.
Theo thống kê chưa đầy đủ của các doanh nghiệp công nghệ lớn như IBM, Microsoft..., cho đến nay có 4 rủi ro lớn đối với hệ thống thông tin đó là: hạ tầng công nghệ, vận hành hệ thống, do khách hàng, đạo đức và nghiệp vụ của cán bộ ngân hàng.
C̣n theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu, thời gian quan có nhiều thông tin xấu về bảo mật. Có 2 lư do chính làm thiệt hại cho khách hàng đó là nguyên nhân về kỹ thuật và nguyên nhân từ con người.
Nguyên nhân về kỹ thuật có thể do các “tường lửa” chưa đảm bảo, hạ tầng công nghệ thông tin chưa được cập nhật… C̣n nguyên nhân từ con người th́ có thể do khách hàng không tuân thủ các yêu cầu bảo mật của ngân hàng, hoặc do cán bộ ngân hàng cấu kết với tội phạm để chiếm đoạt tài sản của khách hàng.
Ông Hiếu cho biết, các ngân hàng của Mỹ không dám đầu tư nhiều vào hạ tầng công nghệ c̣n các ngân hàng của Việt Nam th́ lại đầu tư hạ tầng công nghệ rất lớn.
Trong các vụ việc vừa qua, có những sai phạm do cán bộ ngân hàng cấu kết với tội phạm để chiếm đoạt tài sản của khách hàng, điều này cho thấy việc kiểm soát đạo đức nghề nghiệp của ngân hàng c̣n nhiều thiếu sót.
“Sau những vụ việc này NHNN đă đưa ra những khuyến cáo các ngân hàng rà soát bảo mật, quy tŕnh… Nhưng như vậy chưa đủ. Tôi đề xuất NHNN phải ra quy chế không cho cán bộ ngân hàng đến nhà làm giao dịch tiền mặt, việc phục vụ hồ sơ khác th́ được. Ở Việt Nam, cho phép như vậy tạo ra rủi ro cả về kỹ thuật và con người. Ở Mỹ, việc này không được phép. Ngay các hăng bảo hiểm cũng không nhận bảo hiểm việc này v́ rủi ro rất lớn trên đường vận chuyển và các hoạt động khác phát sinh từ con người trong quá tŕnh giao dịch ngoài hệ thống”, ông Nguyễn Trí Hiếu cho hay./.