Bài học rút ra từ các vị nổi tiếng thời xưa của Trung Quốc. Đặc biệt là từ Tư Mă Ư chắc chắn sẽ giúp bạn ngộ ra rất nhiều điều. V́ đâu mà Tào Tháo, Lưu Bị, Tôn Quyền cả đời giành thiên hạ nhưng cuối cùng tất cả lại phải rơi vào tay nhà Tư Mă Ư?
Đặc điểm nổi bật nhất của Tư Mă Ư chính là nhẫn, có thể nhẫn chịu cái nhẫn mà người khác không thể, nhẫn tới một mực đáng kinh ngạc, khó có ai có thể nh́n ra được tâm tư suy nghĩ của ông.
Dương Tu cả đời đều căm hận Tư Mă Ư, sớm chiều đều mong ông chết sớm nhưng ngược lại Tư Mă Ư trước sau lại chẳng bận tâm nhớ thù ghi oán. Nếu ai từng xem bộ phim “Quân Sư Liên Minh” đều rơ, một người là người thân cận của Tào Phi, một người lại là tay chân của Tào Thực.
Dương Tu nhiều lần muốn đưa Tư Mă Ư vào chỗ chết nhưng sau này v́ không biết giữ ḿnh nên đắc tội với Tào Tháo mà bị xử tội chết. Tư Mă biết chuyện ngỏ ư xin đi thăm. Tào Tháo thấy vậy hỏi tại sao lại muốn đi thăm? Tư Mă đáp: “Thần xưa nay không hề có kẻ thù, trước sau gặp gỡ đều là huynh đệ bằng hữu”.
Ở đây có thể thấy Tư Mă Ư không hề so đo với Dương Tu. Mặc dù Dương Tu muốn hại ḿnh nhưng Tư Mă vẫn không xem Dương Tu là kẻ địch. Tào Tháo sau khi nghe xong, trong ḷng đối với Tư Mă Ư có phần nể trọng.
Tư Mă Ư cũng rất tôn trọng Gia Cát Lượng.
Thời kỳ đầu, đối thủ chủ yếu của Tư Mă Ư là Dương Tu, sau này mới chuyển sang Gia Cát Lượng. Sau khi Gia Cát Lượng chết, lại c̣n dùng tượng gỗ để hù dọa đội quân của Tư Mă ư khiến cho tướng sĩ của ông kinh hồn bạt vía. Ấy vậy mà sau khi Tư Mă Ư đưa quân đến doanh trại mà Gia Cát Lượng chết bỏ lại, ông nói:
“Không đạm bạc chí chẳng sáng soi, không yên tĩnh tiến xa chẳng nổi. Cả đời ông giống như nước, thanh bạch một đời, tuy ông và tôi 6 lần đại chiến nhưng tôi lại luôn xem ông như tri âm”.
Khi ta bị một mũi tên của hận thù bắn vào tim th́ sự đau nhói làm cho ta giăy giụa. Đức Phật dạy nghệ thuật tháo gỡ bằng cách đừng dùng đuôi của mũi tên để kéo ra, v́ kéo như vậy mũi tên theo thế nghịch sẽ xé da thịt bên trong.
Tốt nhất phải chịu đựng, có bản lănh cầm lấy mũi tên bẻ găy phần đầu, sau đó mới dùng hết sức b́nh sinh, rút mũi tên ra. Chịu đau một chút nhưng sau đó ta c̣n có cơ hội để chữa lành. Nếu lúc đó ta vội vàng giăy giụa, muốn trả đũa, thể hiện tất cả nỗi khổ niềm đau, là chính ta đă tự biến ḿnh thành nạn nhân lần thứ hai.
Mỗi lần tâm niệm hận thù xuất hiện th́ ta trở thành nạn nhân lần nữa, dẫn đến tự hoại lần hồi mà không hay. Như vậy, ư thức về tác nhân gây ra khổ đau là nguyên nhân sinh ra nỗi hận thù rất lớn.
Bại mà không si, thua mà không hận
V́ đâu mà gia tộc Tư Mă có thể thành công? Nó ngoài việc có mối quan hệ rất lớn với sự đoản mệnh của gia tộc họ Tào. Kỳ thực Tào Phi là người rất có năng lực, nhưng v́ đoản mệnh mà ra đi sớm, kế vị Tào Phi là Tào Duệ cũng vậy, đều sống chẳng được bao năm.
Tuy nhiên có một điều không thể không thừa nhận đó là, Tư Mă Ư là người rất biết cách nuôi dạy con cái, con của Tư Mă Ư cũng là một đấng nam nhi tài trí hơn người, văn vơ song toàn.
Ngay từ rất nhỏ, Tư Mă Ư đă dạy con cái làm người phải hiểu được đạo lư: “Không trốn tránh thất bại, phải từ thất bại mà đứng lên chiến thắng”.
Trong quá tŕnh đấu quyền, đấu trí với Gia Cát Lượng, có một lần bị Gia Cát Lượng đánh lừa cho quân đi cướp lương thực. Mặc dù lúc đó lực lượng quân Ngụy đông gấp mấy lần quân Thục, nhưng Tư Mă Ư lại không cho quân lính đi cướp lại.
Chúng tướng bất b́nh, hai con của Tư Mă Ư cũng đứng ngồi không yên, không hiểu tại sao lại vậy nên đi t́m cha ḿnh hỏi chuyện. Khi đến đại doanh của Tư Mă Ư, thấy cha ḿnh đang nói chuyện với một người, Tư Mă Ư nói: “Đánh trận, trước tiên phải học được thiện bại, bại mà không si, thua mà không hận th́ mới có thể cười được sau cùng”.
Đôi khi đối với một người, vượt lên nghịch cảnh c̣n quan trọng hơn cả trí thông minh, một người có năng lực vượt lên nghịch cảnh càng lớn th́ cảnh giới càng cao.
Một người có thể vượt qua nghịch cách th́ dù có từ địa vị cao cỡ nào mà có không may ngă xuống th́ vẫn có thể đứng dậy vươn lên. Mỗi lần ngă xuống chính là mỗi lần tăng thêm sức mạnh cho chính ḿnh.
Hai câu nói này chính là triết lư sống cả đời của Tư Mă Ư, chúng ta làm người nếu có thể học được hai điều này th́ dù cho giang sơn bốn biển đi đâu cũng chẳng sợ người đời phụ bạc.
Therealrtz © VietBF