Doanh nghiệp này đang phải đối mặt với những án phạt nặng. DÙ được cấp đất làm dự án nhưng đă không cho voi vào kiếm ăn nên bị khởi tố. Vụ việc đang tiếp tục được cơ quan điều tra làm rơ.
Sáng kiến…lạ
Năm 2007, Công ty Hoàn Vũ được UBND tỉnh cho thuê 1.398,5ha đất rừng tại xă Ia Lốp để quản lư bảo vệ và trồng cây ăn quả. Đến nay, doanh nghiệp này đă trồng 460ha cây ăn quả, 111ha chuối Nam Mỹ, 127,3 ha cỏ voi, 213 ha cây điều, hoa màu...
Theo ông Hà Cẩm B́nh, người quản lư dự án của Công ty Hoàn Vũ: “Đến nay có gần 100ha đất trồng chuối, cỏ voi trong vùng dự án đă bị voi rừng, trâu ḅ ăn, phá tả tơi, phải bỏ hoang. Từ khi công ty cho đào hào xung quanh vùng dự án và các đường băng bên trong th́ ḅ, voi không vào phá được nữa” – ông B́nh cho biết.
Ông Lê Xuân Phương - phó giám đốc Công ty Hoàn Vũ cũng cho biết, trong hai năm 2014 và 2015 đàn voi rừng, trâu ḅ phá tan hoang khoảng 50-70ha chuối, cỏ đang trong kỳ sinh trưởng, thiệt hại gần 20 tỉ đồng. Công ty đă làm báo cáo thiệt hại cơ quan chức, đồng thời đề nghị hỗ trợ thiệt hại nhưng không được. Hết cách nên công ty mới phải đào hào ngăn voi rừng, trâu ḅ phá hoại cây trái.
Đến nay, công ty này đă đào khoảng 13km đường hào (rộng 6m, sâu 3m) xung quanh vùng dự án gần 1.400ha được tỉnh giao quản lư bảo vệ rừng, trồng cây ăn quả để ngăn chặn voi rừng phá cây ăn trái...
Nhiều sai phạm
Việc đào hào để ngăn voi của Công ty Hoàn Vũ nằm ngoài dự án và đă gặp nhiều sự phản đối của chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng.
Ông Nguyễn Ngọc Phú, trưởng Pḥng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Ea Súp cho biết, Công ty Hoàn Vũ tự ư đào hàng chục km giao thông hào khi chưa xin phép là vi phạm pháp luật về bảo vệ rừng. Việc đào hào đă làm thay đổi địa h́nh, địa mạo, môi trường, thảm thực vật tại khu vực.
C̣n theo ông Nguyễn Đ́nh Toản, phó chủ tịch UBND huyện Ea Súp, đất dự án của Công ty Hoàn Vũ phần lớn là đất rừng nên khi doanh nghiệp muốn tác động, thay đổi dự án th́ phải làm thủ tục xin phép. Nếu được cơ quan chức năng đồng ư chủ trương th́ mới được phép làm. Phía công ty đă đào múc hàng chục km hào, làm thay đổi hiện trạng đất nhưng không hề báo cáo, xin phép huyện. Đồng thời, công ty cũng triển khai trồng cây ăn quả sai vị trí đất trong hạng mục dự án.
“Quan điểm của huyện là không đồng ư việc doanh nghiệp đào hào xung quanh dự án. Xua đuổi voi, trâu ḅ c̣n có nhiều phương án khác, không thể tự ư thay đổi dự án khi chưa được tỉnh đồng ư. Huyện đă có báo cáo gửi UBND tỉnh về những tồn tại, vi phạm của Công ty Hoàn Vũ, đồng thời kiến nghị cho tạm dừng dự án.” - ông Toản cho hay.
Cũng theo ông Toản, liên quan đến sai phạm của Công ty Hoàn Vũ, Hạt kiểm lâm huyện đă chuyển hồ sơ sang Công an huyện để khởi tố về hành vi hủy hoại tài nguyên rừng...
Đe dọa voi rừng
Liên quan đến việc Công ty Hoàn Vũ tự ư đào hào quanh dự án để ngăn voi phá hoại, lănh đạo Trung tâm Bảo tồn voi Đắk Lắk cho rằng việc công ty đào hào quá sâu và rộng sẽ gây nguy hiểm cho đàn voi rừng. Hào sâu có thể khiến voi con bị rơi xuống hào, sa lầy. Phía trung tâm đă nhiều lần lên tiếng phản đối việc làm này.
Ông Phạm Văn Láng – Phó Giám đốc Trung tâm bảo tồn voi Đắk Lắk cho biết, trên địa bàn tỉnh hiện có 5 đàn voi với trên 180 cá thể. Qua theo dơi, cho thấy các đàn voi này vẫn đang phát triển tốt, có đủ các thế hệ voi cha, mẹ và voi con. Hành lang di chuyển của đàn voi rất rộng, trải dài dọc theo các huyện Buôn Đôn, Ea Súp, Ea H’leo và Cư M’gar.
“Việc đàn voi di chuyển, phá hoại hoa màu tại các địa phương là khó tránh khỏi. Trung tâm cũng đă hướng dẫn người dân các địa phương tiến hành xua đuổi, không đe dọa hay sát hại đến đàn voi” – ông Láng cho biết.
Về việc Công ty Hoàn Vũ đào hào gây nguy hiểm cho voi, lănh đạo Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk cho biết đă chỉ đạo cho Chi cục kiểm lâm, Trung tâm bảo tồn voi tỉnh lập đoàn đi kiểm tra. Khi có kết quả cụ thể sẽ thông tin đến báo chí.