Một kỷ lục "informal" của thế giới về Việt Nam mà ít người biết tới, hơn 200 000 người đỗ tiến sĩ, thạc sĩ ..tại Việt Nam bị thất nghiệp. Đây là một trong nhiều cái nhất của Việt Cộng sau 40 năm "giải phóng".
Nộp Hồ Sơ xin việc tại VN
Theo thông tin mới nhất công bố chiều 24-12-2015, số tiến sĩ, giáo sư, cử nhân, thạc sĩ thất nghiệp cả nước là 225.500 người, tăng thêm 26.100 người so với quư 2-1015.
Theo nhận định của cơ quan chức năng, nhóm người có tŕnh độ cao đẳng và đại học trở lên vẫn có tỉ lệ thất nghiệp cao nhất và có xu hướng tăng.
Anh Đặng một độc giả tại Sài G̣n chế giễu:
"225.500 cử nhân,thạc sĩ thất nghiệp là v́ họ không phải là con cháu cán bộ lănh đạo nhà nước và chưa có kinh nghiệm ( tiền bôi trơn) khi phỏng vấni xin việc làm."
Anh Đông từ VN:
"ḿnh đang là sinh viên năm 2 ,học ngành kỹ thuật .Ḿnh có học 1 thầy Tiến sĩ bên DH Bách Khoa ,thầy tâm sự với ḿnh nhiều cái,trong đó có việc người khác nghĩ sai lệch khá nhiều về số tiến sĩ ,thạc sĩ tại Việt Nam,mua bằng th́ không nói nhưng đa số các tiến sĩ mới lấy bằng ra th́ đa phần đều không muốn làm nghiên cứu khoa học bởi v́ Nhà nước hầu như không tạo điều kiện,nên họ thường chọn các trường DH để dạy hay làm trái nghề khá là nhiều,con số 225 000 cũng phản ánh nhiều điều nhưng ko phải là tất cả.Chúng ta thường hay nói các Tiến sĩ là "giấy" nhưng thực ra họ cũng giỏi chứ,chỉ có điều làm khoa học th́ lấy ǵ ăn,nghiên cứu th́ ai cho tiền,làm ra dc cái này cái kia đem ra ứng dụng ,kinh doanh th́ bị thuế đè cho găy cổ,chúng ta cũng nên thông cảm cho họ,lỗi tại CS thôi. #DMCS"
Anh Vương cũng từ VN:
"225.500 cử nhân, thạc sĩ này là con Nông dân. C̣n ba cái loại tại chức .... Vào làm hết chổ rồi."
"ở việt nam thất nghiệp là 'không làm ra được đồng nào', 225k đó là chưa tính ra trường nếu tính có 1 đống cử nhân học xong không có việc về quê làm đồng hoặc làm chân bốc vác, rửa chén bát..."
“Hội thảo nhân sự 2016 – Vũ khí tối ưu trong cuộc chiến thu hút nhân tài và Giữ chân nhân tài” do tạp chí Doanh nhân phối hợp với Công ty Le Media tổ chức, ông Đỗ Xuân Quang, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Logistics Việt Nam, cho biết là Việt Nam đang thiếu lao động tay nghề cao, và nguồn cung cấp nhân lực trong nước chỉ đáp ứng được khoảng 50% nhu cầu của ngành, và dự kiến trong 3 năm tới sẽ cần thêm ít nhất 30.000 lao động.
Trước đó vào ngày 12/12, tại “Diễn đàn doanh nhân trẻ ASEAN+3”, ông Nguyễn Sơn, Phó văn pḥng Ban chỉ Đạo Liên ngành hội nhập kinh tế Quốc tế thuộc Bộ công thương, cho biết hiện có khoảng từ 70.000 đến 80.000 lao động Việt Nam làm việc tại Thái lan, và trong đó có tới 50.000 lao động bất hợp pháp.
Trước đây, vào tháng 10/2014, tại phiên thảo luận về t́nh h́nh kinh tế và xă hội, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Hồng Hà đă nói rằng khoảng 25% tới 30% công chức, viên chức khu vực nhà nước có chất lượng lao động thấp.
Một sự so sánh đă từng được đưa ra giữa Hoa Kỳ và Việt Nam. Với dân số 320 triệu, Hoa Kỳ chỉ có 2,1 triệu công chức (tức 10 ngàn dân th́ có 65 công chức), trong khi Việt Nam có dân số 94 triệu (chỉ hơn 1 phần tư dân số Hoa Kỳ một chút) lại có tới 2,8 triệu công chức (tức 10 ngàn dân th́ có 298 công chức), tức là tỷ lệ công chức ở Việt Nam bây giờ cao hơn ở HK gấp 4,6 lần. Như vậy, để làm cùng một công việc của một công chức Hoa Kỳ th́ Việt Nam phải cần tới 4,6 công chức.
Nói cách khác, công chức Việt Nan có khả năng như công chức Hoa Kỳ th́ hiện Việt Nam chỉ cần 500 ngàn công chức là làm xong việc, tức là có khoảng 2,3 triệu công chức đang … dư thừa.
Những dữ kiện do các doanh nhân Đỗ Xuân Quang, Nguyễn Sơn và Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Hồng Hà cung cấp ở trên làm nổi bật một nghịch lư đang diễn ra ở Việt Nam.
Đó là trong khi Việt Nam thiếu lao động có kỹ năng, có tŕnh độ, th́ lại quá dư thừa công chức ngồi không ăn lương. Một đằng th́ có việc nhưng không có người làm, đằng khác không có việc th́ người bu vào ăn lương và… ngồi chơi xơi nước.
Chả trách, mới đây, ông Phó Chủ nhiệm Ủy ban tư pháp Quốc hội Nguyễn Đ́nh Quyền đă lớn tiếng tuyên bố: “Cho tôi toàn quyền, tôi sa thải 40% nhân viên”. Kể ra vẫn là c̣n nhẹ tay và chưa đủ mạnh, so với thực tế.
Tiến sĩ Hồ Đ́nh Bảo, thuộc Nhóm nghiên cứu Đại học kinh tế Quốc dân cho biết là theo báo cáo của các chuyên gia th́ năng suất lao động (NSLĐ) của Việt Nam rất thấp so với các nước trong khu vực Á Châu, thấp hơn 18 lần so với Singapore, 11 lần so với Nam Hàn, 5 lần so với Mă Lai, 2 lần so với Thái Lan, và chỉ ngang hàng với Lào.
T́nh trạng tệ hại như trên của lao động Việt Nam nguyên do từ đâu?
Chủ nghĩa xă hội đề cao “giai cấp công nhân” là lực tiên phong trong xă hội. Nhưng trong thực tế lao động tại Việt Nam hiện nay bị coi thường nhất trong xă hội, bị bóc lột mọi mặt và chỉ đi làm công cho các chủ nhân đầu tư hay chạy chọt tiền để đi làm lao công ở nước ngoài, ra đi không muốn về nước v́ lương cao hơn ở Việt Nam dù chỉ làm lao công tay chân.
Nền kinh tế của một nước muốn phát triển không chỉ dựa trên đầu tư, thương mại mà phải dựa trên tầng lớp công nhân có tay nghề cao để tham gia vào đội ngũ sản xuất hàng hóa. Muốn hàng hóa sản xuất tốt và hiệu quả, tay nghề phải đươc huấn luyện. Thế nhưng, ở Việt Nam ngày nay ít ai muốn học ra làm thợ mà chỉ muốn làm thầy (kỹ sư, cử nhân, …) nhưng ra trường lại không có công ăn việc làm; phần v́ việc làm không có, phần v́ không có thực tài. Câu nói “Kỹ sư Việt Nam không làm nổi con ốc” đă nói lên hiện t́nh công nhân Việt Nam không có tay nghề, thầy không ra thầy mà thợ cũng không ra thợ.
Công đoàn độc lập là một tiêu chí quan trọng khi tham gia TPP, nhưng người lao động không đ̣i hỏi việc thành lập nghiệp đoàn chỉ để bảo vệ quyền lợi, mà quan trọng hơn là có điều kiện tổ chức và liên kết với các nghiệp đoàn quốc tế để có thể giúp thăng tiến khả năng chuyên môn. Nhà cầm quyền CSVN, khi cản trở sự h́nh thành công đoàn độc lập, và không để cho người lao động có điều kiện liên kết với những lao động quốc tế, kể cả khối kiều bào hải ngoại, đă cản trở sự phát triển khả năng để thăng tiến trong đời sống của người lao động.
Và nguyên nhân sau cùng mang tính chất cốt lơi là Việt Nam vốn là quốc gia nông nghiệp, không phải là quốc gia công nghiệp sản xuất. V́ thế khi thành lập các doanh nghiệp nhà nước, CSVN đă tổ chức và quản lư công nhân như bộ máy hành chánh, sắp người vào đầy các vị trí nhưng hoàn toàn không biết cách vận hành, quản lư. Tất cả đều theo mệnh lệnh của đảng chứ không phải theo nền kinh tế thị trường.
Từ đó dẫn đến t́nh trạng “dư thầy dở, thiếu thợ giỏi” hiện nay.
Với một lực lượng lao động khả năng thấp như vậy, Việt Nam sẽ rút tiả được những lợi ích ǵ hay phải chịu những hậu quả ǵ khi Cộng Đồng Kinh Tế ASEAN (AEC) bước vào hoạt động sau ngày 31/12/2015, tức chỉ c̣n 1 tuần lễ nữa thôi.
Với t́nh trạng được phép chuyển dịch tự do, các lao động có tay nghề cao từ các nước khác sẽ đổ về Việt Nam để đáp ứng nhu cầu tại đây, chiếm đoạt công việc của lao động địa phương dễ dàng thất nghiệp mất công ăn việc làm.
Ngược lại, những lao động Việt Nam có tay nghề khá sẽ rất dễ bị hút ra nước ngoài v́ điều kiện làm việc và lương bổng thuận lợi hơn dẫn đến t́nh trạng “xuất huyết lao động” và “xuất huyết chất xám” mà có người đă nhận định là một nguy cơ có tầm vóc quốc gia chứ không chỉ là câu chuyện riêng của các doanh nghiệp.
Muốn giải quyết t́nh trạng “thừa thầy – thiếu thợ” cũng như tạo sinh khí mới cho nhu cầu phát triển Việt Nam sau khi gia nhập vào Hiệp định TPP và Cộng đồng kinh tế ASEAN, Việt Nam phải tiến hành bốn nỗ lực chính yếu sau đây:
Thứ nhất, cấp tốc cải cách hệ thống giáo dục, dựa trên nền tảng thực dụng nhằm đào tạo những con người đáp ứng cho nhu cầu phát triển xă hội chứ không nhằm củng cố chủ nghĩa xă hội. Chính quyền chấm dứt việc quản lư và chỉ đạo nội dung giáo dục, để cho tư nhân và các đoàn thể xă hội dân sự tham gia vào những chương tŕnh giảng huấn và đào tạo công nhân lẫn những chuyên gia cho xă hội.
Thứ hai, chấm dứt việc đảng cộng sản hóa trong những tổ chức quần chúng, đặc biệt là trong Tổng Liên Đoàn Lao Động, Hội Nông Dân, Liên Hiệp Khoa Học, Kỹ Thuật. Đây là những đoàn thể xă hội phải hoạt động độc lập với chính quyền như quy chế Công đoàn độc lập mà Hiệp định TPP đ̣i hỏi để tập thể công nhân, lao động, chuyên gia tự quyết định lấy hướng đi và khả năng phục vụ của từng ngành nghề theo nhu cầu của xă hội.
Thứ ba, băi bỏ việc coi trọng vai tṛ chủ đạo nền kinh tế của các doanh nghiệp nhà nước để tạo điều kiện và sân chơi b́nh đẳng cho các doanh nghiệp hoạt động bao gồm các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nhà nước và kể cả những doanh nghiệp nước ngoài. Có như vậy các doanh nghiệp mới hết ḷng và tuân thủ luật pháp để dồn nỗ lực đào tạo công nhân tay nghề, nghiên cứu kỹ thuật hầu cạnh tranh sản xuất lành mạnh.
Thứ tư, chấm dứt t́nh trạng “xuất cảng lao động” nhằm t́m kiếm lợi nhuận của bộ máy Đảng và nhà nước hiện nay qua các dịch vụ môi giới lao động nước ngoài. Hiện có hơn 300 ngàn lao động Việt Nam đưa sang làm việc tại nhiều quốc gia, trong đó Nam Hàn, Mă Lai, Nhật Bản và Đài Loan là đông nhất. Những người lao động này không những không học được kỹ thuật ǵ v́ đa số là lao động tay chân, mà c̣n phải làm cật lực để trả nợ “môi giới” khi đi làm lao công ở xứ người.
Nói tóm lại, t́nh trạng “thừa thầy, thiếu thợ” xảy ra không chỉ do chính sách giáo dục đào tạo sai lầm mà c̣n do viễn kiến của giới lănh đạo quá thấp, không thoát ra khỏi khuôn thước giáo điều xă hội chủ nghĩa.