Mẹ Nấm là công dân Việt Nam nhưng bị trục xuất khỏi Việt Nam. Mẹ Nấm rất buồn khi phải sống lưu vong. Nếu được lựa chọn, Mẹ Nấm vẫn muốn ở lại Việt Nam.
Blogger Mẹ Nấm, bút danh của bà Quỳnh, nói với Reuters qua Skype rằng bà biết tin ḿnh sẽ được ra tù trong chuyến thăm của một nhân viên sứ quán Mỹ cách đây vài tháng. Người này cho bà biết rằng bà sẽ được trả tự do để đến sống ở Mỹ.
“Nếu tôi có quyền lựa chọn, tôi sẽ ở lại Việt Nam nhưng tôi có hai đứa con nhỏ nên tôi phải nghĩ về tương lai của chúng,” bà Quỳnh nói từ Houston, Texas, hôm 19/10.
Người mẹ 63 tuổi của bà Quỳnh là người chăm sóc con gái 12 tuổi và con trai 6 tuổi của bà trong suốt thời gian bà bị giam trong tù.
Ngay sau khi được đưa ra khỏi nhà tù ở Thanh Hóa, bà Quỳnh được đưa ngay tới sân bay Nội Bài, Hà Nội, để cùng đi với thân mẫu và hai con của bà trên chuyến bay tới Mỹ, quá cảnh Đài Loan. Bà và gia đ́nh tới Houston đêm ngày 17/10 trước sự chào đón nồng nhiệt của nhiều người Việt đang sinh sống ở thành phố này.
Blogger Mẹ Nấm, người bị kết án 10 năm tù v́ tội “Tuyên truyền chống phá nhà nước” vào tháng 10/2016, được thả đúng vào dịp Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ sang thăm Việt Nam.
Không biết liệu việc thả blogger bất đồng chính kiến này có liên quan ǵ tới chuyến thăm của Bộ trưởng James Mattis hay không nhưng bà Quỳnh nhận định với Reuters rằng chính quyền Việt Nam đă tŕ hoăn việc trả tự do cho bà cho tới khi có chuyến thăm của người đứng đầu bộ Quốc pḥng Mỹ.
Theo bà Quỳnh, chính phủ Mỹ đă dàn xếp việc trả tự do cho bà từ trước đó và nhân viên sứ quán Mỹ thông báo về việc bà sẽ được thả trong chuyến thăm bà tại trại giam ngày 24/7.
Blogger Mẹ Nấm được Đệ nhất phu nhân Mỹ Melania Trump trao giải thưởng Người phụ nữ can đảm năm 2017 v́ "đă viết nhiều blog về các vấn đề môi trường và nhân quyền ở Việt Nam, đưa ra các luận cứ chặt chẽ để truyền cảm hứng cho thay đổi và minh bạch hơn".
Mỹ xem Việt Nam là một đối tác quan trọng trong bối cảnh Trung Quốc nhanh chóng tăng cường sức mạnh nhưng Washington đă luôn chỉ trích thành tích nhân quyền của Hà Nội.
Một người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ nói ngoài việc đă kêu gọi trả tự do cho bà Quỳnh, Washington c̣n kêu gọi trả tự do cho những tù nhân khác ở Việt Nam đang bị giam cầm v́ “thực thi các quyền con người và các quyền tự do cơ bản.”
Bà Quỳnh không tin rằng việc thả tự do cho bà, hay việc thả tự do cho luật sư nhân quyền Nguyễn Văn Đài hồi tháng Sáu, cho thấy dấu hiệu của bất cứ sự thay đổi nào trong chính sách của Việt Nam đối với các tù nhân chính trị.
Tổ chức theo dơi nhân quyền quốc tế Human Rights Watch nói Việt Nam đă áp dụng một chiến lược đàn áp về chính trị theo đó bắt giữ các nhà hoạt động với các bản án “ma”, đưa ra các án tù dài hạn và sau đó trả tự do cho họ đi lưu vong để lấy danh tiếng cho việc thả tự do đó.
Bộ Ngoại giao Việt Nam nói rằng bà Quỳnh được thả v́ lư do nhân đạo và do đó án tù mười năm của bà được tạm thời ngưng lại, theo Reuters.