Phong tục tập quán của người Á Châu nói chung và của Việt Nam nói riêng đều cúng ông Công, ông Táo về chầu trời. Thường cúng ông Công ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp tức tháng 12 âm lịch, cúng để tiễn Táo Quân về trời báo cáo những việc trần thế mà gia đ́nh làm được trong năm. Lễ tiễn ông Công ông Táo về trời là cực kỳ quan trọng. Đây là tất cả những điều cần biết khi cúng ông Công, ông Táo
Cúng ông Công ông Táo ở đâu cho đúng?
Theo chuyên gia phong thủy Phạm Cương, trong lễ cúng ông Công ông Táo, nếu nhà bạn có ban thờ Táo quân (thường đặt gần bếp) th́
thắp hương
ở ban thờ này. Nếu không có ban thờ Táo quân riêng th́ phải
thắp hương
ở ban thờ thần linh hoặc gia tiên chứ không nên cúng lễ ở bếp v́ từ xưa đến nay, ban thờ luôn được coi là ăng ten để giao tiếp giữa hai thế giới âm dương, giữa người trần thế và thần linh.
Lễ vật cúng ông Công, ông Táo ngày 23 tháng chạp
- Lễ vật cúng Táo công gồm có: mũ ông Công ba cỗ hay ba chiếc: hai mũ đàn ông và một mũ đàn bà. Mũ dành cho các ông Táo th́ có hai cánh chuồn, mũ Táo bà th́ không có cánh chuồn. Những mũ này được trang sức với các gương nhỏ h́nh tṛn lóng lánh và những giây kim tuyết màu sắc sặc sỡ. Để giản tiện, cũng có khi người ta chỉ cúng tượng trưng một cỗ mũ ông Công (có hai cánh chuồn) lại kèm theo một chiếc áo và một đôi hia bằng giấy. Màu sắc của mũ, áo hay hia ông Công thay đổi hàng năm theo ngũ hành.Những đồ "vàng mă" này (mũ, áo, hia, và một số vàng thoi bằng giấy) sẽ được đốt đi sau lễ cúng ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp.
Lễ vật cúng ông Táo
- Theo tục lệ xưa, riêng đối với những nhà có trẻ con, người ta c̣n cúng Táo quân một con gà luộc nữa. Gà luộc này phải thuộc loại gà cồ mới tập gáy (tức gà mới lớn) để ngụ ư nhờ Táo quân xin với Ngọc Hoàng Thượng Đế cho đứa trẻ sau này lớn lên có nhiều nghị lực và sinh khí hiên ngang như con gà cồ vậy!
- Ngoài ra, để các ông và các bà Táo có phương tiện về chầu trời, ở miền Bắc người ta c̣n cúng một con cá chép c̣n sống thả trong chậu nước, ngụ ư "cá hóa long" nghĩa là cá sẽ biến thành Rồng đưa ông Táo về trời. Con cá chép này sẽ "phóng sinh" (thả ra ao hồ hay ra sông sau khi cúng).
- Ở miền Trung, người ta cúng một con ngựa bằng giấy với yên, cương đầy đủ. C̣n ở miền Nam th́ đơn giản hơn, chỉ cúng mũ, áo và đôi hia bằng giấy là đủ.
Tùy theo từng gia cảnh, ngoài các lễ vật chính kể trên, người ta hoặc làm lễ mặn (với
xôi
gà,
chân gị
luộc, các món nấu nấm, măng...v...v) hay lễ chay (với trầu cau, hoa, quả, giấy vàng, giấy bạc..v...v..) để tiễn Táo công.
Theo tục xưa, riêng đối với những nhà có trẻ con, người ta c̣n cúng Táo Quân một con gà luộc nữa. Gà luộc này phải thuộc loại gà cồ mới tập gáy (tức gà mới lớn) để ngụ ư nhờ Táo Quân xin với Ngọc Hoàng Thượng Đế cho đứa trẻ sau này lớn lên có nhiều nghị lực và sinh khí hiên ngang như con gà cồ vậy!
Bài cúng khấn
Tết
Ông Táo 23 tháng Chạp phổ biến nhất:
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương
Con kính lạy Ngài đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Tín chủ con là: ……………
Ngụ tại:…………
Hôm nay, ngày 23 tháng Chạp tín chủ chúng con thành tâm sắm sửa hương hoa phẩm luật, xiêm hài áo mũ, kính dâng tôn thần. Thắp nén tâm hương tín chủ con thành tâm kính bái.
Chúng con kính mời ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân hiển linh trước án hưởng thụ lễ vật.
Cúi xin Tôn thần gia ân xá tội cho mọi lỗi lầm trong năm qua gia chủ chúng con sai phạm. Xin Tôn thần ban phước lộc, phù hộ toàn gia chúng con, trai giá, già trẻ sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng, vạn sự tốt lành.Chúng con lễ bạn tâm thành, kính lễ cầu xin, mong Tôn thần phù hộ độ tŕ.
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!