Bạch Văn Chanh là tướng cướp nổi tiếng tàn bạo những năm 90 thế kỷ XX. Hắn là tên tướng cướp máu lạnh khiến nhiều người khiếp sợ. Ấy vậy mà hắn phải buông súng quy hàng sau câu nói của vị thượng tá công an.
Vị chỉ huy một ḿnh vào nhà thuyết phục khiến tên tướng cướp khét tiếng hung tàn đang sử dụng 2 khẩu súng và 700 viên đạn đă phải buông vũ khí quy hàng.
Chanh sinh năm 1961, sớm bỏ học, lang thang kiếm sống tại ga và chợ Đồng Văn, trộm cắp trên tuyến đường bộ, đường sắt. Năm 12 tuổi, Chanh được đưa đi trường giáo dưỡng, trở về lại tiếp tục trộm cắp trên tuyến Phủ Lư – Hà Nội, Hà Nội – Lạng Sơn. Chanh c̣n thành lập băng cướp dọc tuyến từ Nam Hà lên tới Lạng Sơn, gây ra nhiều vụ giết người, cướp tài sản. Hắn tàn ác tới mức, rút súng xả cả băng đạn vào tên đàn em v́ không biết vâng lời. Bạch Văn Chanh nổi tiếng là một tên cướp máu lạnh với đôi mắt sắc, cặp lông mày rậm và chiếc cằm nhọn.
Với bản chất ĺ lợm, ngông cuồng, Chanh “cai” cả một tuyến đường dài từ Nam Hà lên Lạng Sơn mà không một băng cướp nào dám “ho he, í ới”, phải dạt hết đi địa bàn khác hoạt động. Chanh cai quản hai băng cướp, một ở Nam Hà, một trên Lạng Sơn và giữa hai băng cướp do hắn cầm đầu không biết đến sự tồn tại của nhau. Hắn lúc nào cũng mang theo người một khẩu súng AK cắt báng, một khẩu súng ngắn và một quả lựu đạn. Mỗi lần về làng Đồng Văn, Chanh đều ngụy trang là anh bắt cua, lúc là người buôn chuyến… để tránh sự truy bắt của công an. Hắn đào công sự tại nhà để tử thủ nếu bị công an vây bắt.
Nhiều tỉnh, thành đă phục kích quyết bắt Chanh nhưng chưa thành. Có lần Công an tỉnh Lạng Sơn phục kích, Chanh lập tức lăn xuống đồi, rút súng bắn trọng thương hai chiến sĩ. Lần khác, Công an huyện Duy Tiên phối hợp với các lực lượng khác vây nhưng hắn hung hăng nổ súng chống trả.
Thượng tá Giao khi đă nghỉ hưu.
Ngày 15.10.1992, nhận tin Bạch Văn Chanh đang có mặt tại Đồng Văn, công an Nam Hà vây bắt. Khoảng 5h ngày 15.10.1992, lực lượng cảnh sát h́nh sự của Bộ, tỉnh Nam Hà và huyện Duy Tiên cùng các chiến sĩ Cảnh sát cơ động bao vây khu nhà. Trong 5 mũi tấn công, ông Trần Ngọc Giao (Trưởng pḥng CSĐT tội phạm về ma túy - Công an tỉnh Nam Định) được phân công phụ trách mũi một – tức là mũi nguy hiểm nhất, có nhiệm vụ tiếp cận và áp sát nhà Chanh.
Cảnh sát xác định, trong nhà, Chanh cắt chiếc giường ra làm hai, chỉ giữ lại một nửa để nằm, nửa c̣n lại hắn đào công sự, có chiếu đậy bên trên ngụy trang như một cái giường hoàn chỉnh. Trên miệng công sự để các bao cát, bao thóc. Khi cần, hắn lăn ngay xuống hầm ẩn nấp và chống trả.
Tử thủ trong hầm, tên tướng nói vọng ra: “Tôi sinh ra ở Đồng Văn, chết cũng ở Đồng Văn”. Được kêu gọi đầu hàng, Chanh không trả lời. Lần thương thuyết thứ hai, Chanh chuyển lời qua anh trai đề nghị được gặp người chỉ huy cao nhất để đàm phán với điều kiện người đó phải cởi trần mặc quần cộc, không mang vũ khí khi vào gặp hắn.
Mọi giả thuyết được cân nhắc kỹ càng, nếu lực lượng công an áp sát nhà th́ phải băng qua khoảng trống sân, trong khi Chanh lại có súng và hàng trăm viên đạn, hắn sẽ quan sát được và sẵn sàng bóp c̣. Nếu công an nổ súng tiêu diệt th́ c̣n những người vô tội trong nhà như mẹ, vợ con của Chanh. Cân nhắc thiệt hơn, Công an Nam Hà quyết định lựa chọn phương án thương thuyết.
Ông Giao quyết định vào gặp Chanh. Đại tá Nguyễn Văn Hiển, Phó Giám đốc Công an tỉnh Nam Định, thời đó là Đội trưởng Đặc nhiệm xin đi cùng nhưng không được. “Cậu c̣n trẻ, c̣n gia đ́nh vợ con. Ḿnh tôi vào là đủ, không phải lo lắng ǵ…”, ông Giao nói.
Trước những lời uy hiếp của tên tướng cướp, ông Giao tay không bước vào nhà, dơng dạc nói: “Tao nói cho mày biết, tao đă vào đây là chấp nhận cái chết. Mày đừng có đem cái chết ra dọa tao. Giờ mày chỉ có đầu hàng chứ không có đầu thú ǵ nữa. Thôi, đưa súng đây”.
Vị chỉ huy giằng lấy khẩu súng trên tay Chanh và nắn người thu thêm khẩu súng ngắn và thu hàng trăm viên đạn ở 2 túi quần, túi áo. Tổng số vũ khí thu của Chanh gồm một súng ngắn K54, một AK báng gấp, một lựu đạn và trên 700 viên đạn. Trong khẩu AK cắt báng có một viên nằm trong ṇng, bóp c̣ là nổ…
Khi bị bắt về cơ quan công an, tên tướng cướp khét tiếng đă bộc lộ: “Lúc chú ấy một ḿnh bước vào nhà th́ cháu biết chú ấy không sợ chết. Trước đó, chú ấy từng đến gia đ́nh động viên, an ủi lúc mẹ cháu ốm, biếu thuốc. Lời nói của chú ấy có lư, có t́nh khiến cháu rất cảm động... Làm sao cháu lại chĩa súng bắn dù đạn đă lên ṇng…”.