Ông Trump vừa có 1 tuyên bố gây sốc chính là dừng thỏa thuận hạt nhân với Nga. Tổng thống Donald Trump ngày 20/10 bất ngờ tuyên bố sẽ rút Mỹ khỏi Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) đă kư với Nga từ thời chiến Chiến tranh Lạnh.
Tuyên bố được đưa ra tại một buổi mít tinh vận động tranh cử của ông Trump tại Elko, bang Nevada, Mỹ.
Tổng thống Trump phát biểu trước báo giới ở Nevada ngày 20/10.
Lí giải cho quyết định bất ngờ, lănh đạo Nhà Trắng nói: "Mỹ đă duy tŕ và tôn trọng thỏa thuận, nhưng đáng tiếc là Nga không làm điều tương tự. Họ đă vi phạm hiệp ước (INF) và chế tạo vũ khí mới suốt nhiều năm qua, trong khi Washington không được phép làm vậy. Chúng tôi sẽ chấm dứt thỏa thuận ... Tôi không biết tại sao Tổng thống [Barack] Obama đă không đàm phán để rút (Mỹ khỏi INF)".
Theo báo Guardian, Hiệp ước INF năm 1987, do Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ Ronald Reagan kư với lănh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev, cấm phóng các loại tên lửa hạt nhân có tầm xa từ 500 - 5.500 km trên mặt đất. Hiệp ước đă dẫn tới việc loại bỏ gần 2.700 tên lửa tầm trung và tầm ngắn cũng như chấm dứt cuộc đối đầu nguy hiểm giữa các tên lửa hành tŕnh Mỹ Pershing với dàn tên lửa SS-20 của Liên Xô ở châu Âu.
Dù cáo buộc Nga vi phạm Hiệp ước INF nhưng ông Trump không cung cấp bất kỳ bằng chứng nào về điều đó. Báo RT dẫn lời ông Trump cảnh báo thêm, sau khi rút khỏi INF, Mỹ sẽ phát triển vũ khí hạt nhân, trừ khi Nga và Trung Quốc nhất trí kư kết một thỏa thuận mới.
Trong khi đó, phía Nga vẫn nhất quyết sẽ tuân thủ nghiêm ngặt Hiệp ước INF chừng nào Mỹ c̣n làm điều đó. Hồi tháng 10/2017, Tổng Nga Vladimir Putin từng khẳng định, nếu Washington rút khỏi thỏa thuận này, họ sẽ chứng kiến phản ứng "tức th́ và tương tự" từ Moscow.
Giới quan sát cho biết, ông chủ Nhà Trắng tuyên bố sẽ rút Mỹ khỏi INF chỉ 1 ngay sau khi báo chí cho đăng tải thông tin, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton đang thúc ép ông làm điều đó. Các chuyên gia khuyến cáo, động thái có thể dẫn tới cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất về kiểm soát vũ khí hạt nhân kể từ những năm 1980.