Vietbf.com - Việt Nam có thêm một tỷ phú mới, đó là ‘vua Thép’ Trần Đ́nh Long, 57 tuổi, chủ tịch tập đoàn Ḥa Phát tỷ phú giàu nhất ở Việt Nam hiện nay, bởi được tạp chí Forbes Asia số Tháng Năm xếp xếp vào hàng tỷ phú đô la thế giới.
Tỷ phú đô la mới của Việt Nam, ông Trần Đ́nh Long. (H́nh: DT)
Chủ tịch Hội Đồng Quản Trị tập đoàn Ḥa Phát Trần Đ́nh Long với tổng tài sản $1.3 tỷ, đứng thứ 1,756 trong bảng xếp hạng của Forbes về những người giàu có nhất hành tinh. Hiện ông nắm 25.15% cổ phần tại Tập Đoàn Ḥa Phát (HPG), tương ứng giá thị trường khoảng 24,381 tỷ đồng Việt Nam hay $1.070 tỷ. Bà Vũ Thị Hiền, vợ ông, nắm giữ khoảng 7% cổ phiếu HPG.
Tỷ phú Trần Đ́nh Long mới khởi nghiệp hơn 20 năm ở lứa tuổi ngoài 30. Sau khi tốt nghiệp cử nhân kinh tế Đại Học Kinh Tế Quốc Dân, ông Long làm nhân viên Bộ Xây Dựng, tới Tháng Tám, năm 1992, ông cùng năm sáu bạn thân đồng học quyết định thành lập công ty trách nhiệm hữu hạn thiết bị phụ tùng Ḥa Phát. Năm 1996, công ty lần lượt mở rộng hoạt động sang nhiều lĩnh vực, nội thất, điện lạnh rồi đến ống thép. Măi đến năm 2000 mới tập trung vào “thép xây dựng” và gần đây nhất là bất động sản và tới cả nông nghiệp. Nhưng dù trở thành công ty đa ngành, phần lớn kết quả kinh doanh của Ḥa Phát vẫn đến từ sản phẩm cốt lơi là thép xây dựng và ống thép khiến ông Long được mệnh danh là “Vua Thép Việt.”
Năm 2007, HPG mở rộng phạm vi kinh doanh, tiến hành IPO (phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu) và từ một công ty trách nhiệm hữu hạn trở thành một công ty đại chúng. Mười năm sau, doanh thu của HPG đạt $2 tỷ (tăng 38% mỗi năm), lợi nhuận ṛng $350 triệu. Mảng kinh doanh thép chiếm khoảng 80% doanh thu và lợi nhuận của HPG.
Có rất nhiều hăng sắt thép ở Việt Nam ngày nay v́ nhu cầu xây dựng lớn do t́nh trạng đô thị hóa mau chóng, 34% dân chúng sống ở thành phố, và chính quyền hỗ trợ cho sản xuất nội địa. Nhưng không xí nghiệp tư nhân hay quốc doanh nào có tầm cỡ sánh kịp Ḥa Phát, năm ngoái bán 3 triệu tấn thép xây dựng bao gồm cả loại thép ống mạ kẽm. HPG đă thực hiện bước đầu tư tiếp với dự án khu liên hợp gang thép HPG Dung Quất trị giá $3 tỷ, sắp đi vào hoạt động, sẽ tăng gấp đôi sản lượng của Ḥa Phát. Lực lượng lao động của Ḥa Phát sẽ lên tới 15,000 công nhân.
Thép Trung Quốc đă tràn ngập thị trường Việt Nam và thế giới sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 và đến nay vẫn c̣n giữ phân nửa sản lượng thế giới. Ḥa Phát thành công trong t́nh thế ấy, hiện giờ chiếm 25% thị phần nội địa và bắt đầu xuất cảng sang các nước Đông Nam Á.
Trong cuộc phỏng vấn của Forbes tại trụ sở mới của Ḥa Phát, một cao ốc xây dựng bằng thép do HPG sản xuất, bên cạnh hồ Thiền Quang trung tâm thành phố Hà Nội, ông Long nói rằng Ḥa Phát và kỹ nghệ thép xây dựng ở Việt Nam là đáp ứng với nhu cầu của một quốc gia đang phát triển.
Theo ông, thời kỳ vất vả về thiết bị và vật liệu cho các công tŕnh xây dựng 25 năm trước bây giờ đă khác. Ông nhớ lại: “Thoạt tiên chúng tôi chỉ có hai bàn tay trắng, mỗi người có một xe gắn máy. Chúng tôi khởi đầu bằng một số vốn nhỏ mượn của gia đ́nh và bè bạn, vay ngân hàng, hầu hết những chuyển khoản đều qua các xí nghiệp quốc doanh làm đại diện. Cả nước chen nhau làm kinh tế từ con số không như thế.”
Phần giới thiệu về ông Trần Đ́nh Long trên Forbes. (H́nh: Chụp qua màn h́nh)
Vào thời buổi đó nhiều công ty ở Việt Nam phải sử dụng các trang bị lỗi thời nhập cảng từ Đài Loan hay Trung Quốc và ông Long hiểu rơ rằng kỹ thuật mới là nhu cầu căn bản để có khả năng cạnh tranh mà chưa biết bằng cách ǵ vượt qua thách thức ấy.
Ông Long giải thích: “Nghĩ lại, chúng tôi đă theo sát quy luật khách quan chứ không cố thúc đẩy ư muốn chủ quan và phù hợp hoàn cảnh Ḥa Phát đă từng sản xuất ống đồng và xi măng, thậm chí có lúc trồng mía.” Cuối cùng th́ Ḥa Phát cũng trở lại được với căn bản sắt thép, ngành hoạt động đem đến 90% thu nhập.
Công nghệ sắt thép ở Việt Nam là lănh vực mới được phát triển, từ 2012 đến 2016 tăng trưởng trung b́nh hàng năm khoảng 17.5%. Tiêu thụ b́nh quân theo đầu người dân là khoảng 190 kg một năm, thấp hơn trung b́nh 260 kg của Châu Á. Tích hợp sản xuất và thương mại là căn bản để Ḥa Phát trở thành xí nghiệp sắt thép đứng đầu ở Việt Nam, khởi đi từ một xí nghiệp nhỏ ở Hải Dương – giữa Hà Nội và Hải Pḥng – tám năm trước.
Để luyện thép, Ḥa Phát dùng kỹ thuật BOP (Basic Oxygen Furnace) thổi oxygen vào ḷ luyện thay v́ không khí như ḷ Bessemer cổ điển. Kỹ thuật này giúp tăng phẩm chất, giảm phí tổn và tăng hiệu suất của công nhân. Những ḷ luyện mới hiện nay trên thế giới có thể nhận 400 tấn quặng hay sắt vụn và chuyển thành thép trong ṿng 40 phút thay v́ 10-12 giờ ở các ḷ luyện cũ. Với giá thành thấp hơn, Ḥa Phát không những có ưu thế đối với các ḷ luyện nhỏ vẫn c̣n dùng hồ quang và tiêu thụ quá nhiều năng lượng, mà c̣n có khả năng cạnh tranh hiệu quả với các xí nghiệp quốc doanh hay liên doanh nước ngoài.
Về Trung Quốc, ông Long nói: “Đứng bên cạnh một ông láng giềng khổng lồ, cần phải luôn luôn cải tiến và đổi mới để tồn tại.” Ông cũng rút kinh nghiệm của vụ Formosa và để dành sẵn chi phí cần thiết cho những tổn hại môi trường. Theo lời ông: “Chúng tôi hiểu là nhà nước có thể yêu chúng tôi nhưng nhân dân th́ không.”
Ông Trần Đ́nh Long đứng hạng tư trong các người giầu ở Việt Nam có trên 1 tỷ dollars. Ba người đứng đầu là ông Phạm Nhật Vượng, bà Nguyễn Thị Phương Thảo và ông Trần Bá Dương. Các tỷ phú này hoạt động kinh doanh trên những lănh vực khác nhau nhưng ít nhiều đều có dính dáng đến ngành địa ốc.
Ông Vượng, tài sản $4.3 tỷ, là chủ tịch VinGroup tập đoàn đang sở hữu và quản lư hơn 40 dự án bất động sản trên toàn quốc, nhiều quần thể nghỉ dưỡng và khách sạn.
Bà Phương Thảo là nữ tỷ phú Việt Nam đầu tiên, tài sản $3.1 tỷ, tổng giám đốc hăng hàng không VietJet và cổ đông chính của Sovico Holdings, chủ sở hữu khách sạn năm sao Furama Resort Đà Nẵng, dự án khu đô thị cao cấp Phú Long tại Nam Sài G̣n, dự án khu du lịch sinh thái Phú Quốc, và nhiều dự án bất động sản ở các vị trí đắc địa khác.
Ông Dương là chủ tịch tập đoàn Thaco, công ty kỹ nghệ ô tô Trường Hải, và đă thâu tóm công ty đầu tư địa ốc Đại Quang Minh chủ đầu tư dự án khu đô thị Sala thuộc khu đô thị mới Thủ Thiêm, Sài G̣n. Trường Hải và Đại Quang Minh là công ty trách nhiệm hữu hạn và công ty cổ phần, chưa được niêm yết trên sàn chứng khoán nên tài sản của ông Dương không căn cứ trên chứng khoán chỉ có thể tính theo hiện giá cổ phần và được Forbes ước lượng khoảng $1.7 tỷ.
Ḥa Phát của ông Trần Đ́nh Long chủ yếu hoạt động trong lănh vực công nghệ sắt thép, mảng địa ốc chỉ đem về thu nhập khoảng 1.6% tổng doanh thu của HPG. (Hà Tường Cát)