trungthuc
03-06-2024, 18:54
Thật là thô lỗ và thậm chí quá thô bỉ khi đưa ra lư do tuổi tác để chỉ trích người già cùng sự lẩm cẩm không thể tránh khỏi của họ, nhưng trong sinh hoạt chính trị, tuổi tác là yếu tố rất quan trọng để đánh giá phong cách của con người.
Tuổi tác trong đời sống chính trị đang trở thành vấn đề rất lớn với nước Mỹ nói chung và giới chính trị gia Mỹ nói riêng, khi mà mùa bầu cử năm nay, lại sẽ chứng kiến màn đối chọi nhau giữa hai cụ ông đều quá tuổi “thất thập cổ lai hi": Donald Trump và Joe Biden.
Joe Biden hơn Donald Trump gần bốn tuổi đời. Các cuộc thăm ḍ gần đây cho thấy giới cử tri ngày càng lo lắng việc liệu rằng Tổng thống Joe Biden 81 tuổi có thể đảm nhiệm thêm bốn năm ở Ṭa Bạch Ốc so với người tiền nhiệm 77 tuổi hay không. Dĩ nhiên người dân Mỹ không ác cảm với người già nói chung. Mối lo ngại ở đây là, việc thường xuyên nhớ trước quên sau của những người già ngồi ghế điều hành quốc gia như Joe Biden và Donald Trump, th́ t́nh h́nh chính trị đối nội lẫn đối ngoại sẽ chịu đựng những ảnh hưởng tiêu cực ở mức độ lớn nhỏ như thế nào…
Sau gần bốn năm điều hành đất nước, ông Joe Biden đă làm tốt vai tṛ người Tổng thống. Tuy nhiên, ngày càng thấy ông này càng có nhiều sự biểu hiện kém trí nhớ. Và dù có đem chuyện kém trí nhớ của ông Biden để ra nhạo báng và dè bỉu nhưng cá nhân ông Donald Trump cũng không ít lần cho thấy trí nhớ của ông cũng bị bào ṃn theo thời gian. Trong một chiến dịch quảng cáo bầu cử mới đây, ông Trump đă nhầm lẫn Nikki Haley với cựu Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi.
Theo TIME, một cuộc khảo sát gần đây của Viện Gallup chỉ ra rằng chưa đến 1/3 số người Mỹ sẵn sàng bỏ phiếu cho một ứng cử viên đủ tiêu chuẩn của đảng họ nếu vị này trên 80 tuổi. Một cuộc thăm ḍ của Reuters/Ipsos cho thấy 3/4 số người Mỹ, trong đó có hơn một nửa đảng viên Dân chủ, cho rằng ông Biden đă quá già. Và cuộc thăm ḍ của NBC vào tháng Giêng 2024 cũng cho ra kết quả tương tự như vậy.
Một bản tóm tắt về t́nh trạng sức khỏe do bác sĩ của ông Biden được công bố hồi đầu năm 2023 mô tả ông là người "khỏe mạnh", "hoàn toàn hội đủ tư cách làm Tổng thống". Với ông Trump, người thường xuyên sử dụng món ăn McDonalds và thích uống Coca-Cola, có đưa ra kết quả xét nghiệm được công bố vào tháng Mười Một 2023 cho thấy sức khỏe "b́nh thường", "đă giảm cân" và "các bài kiểm tra về nhận thức cho ra kết quả rất đặc biệt".
Trump và Biden là hai trong số ba người lớn tuổi nhất từng giữ chức Tổng thống ở Hoa Kỳ. Trong lịch sử 140 năm vừa qua, ông William Henry Harrison đă giữ kỷ lục là người lớn tuổi nhất được bầu làm Tổng thống, cho đến khi xuất hiện ông Ronald Reagan. Ông Harrison ở tuổi 68 khi nhậm chức vào năm 1841, và ông Reagan ở tuổi 69 trong lễ nhậm chức năm 1981. Khi rời nhiệm sở ở tuổi 77, ông Reagan là người lớn tuổi nhất từng giữ chức vụ Tổng thống. Ông Trump rời nhiệm sở ở tuổi 74 và là người lớn tuổi thứ ba ngồi ghế nguyên thủ Hoa Kỳ, sau 2 ông Reagan và Biden.
Theo Cơ quan Điều tra Dân số Hoa Kỳ, độ tuổi trung b́nh của người Mỹ là 38.9 tuổi. Nhưng với độ tuổi trung b́nh tại Hạ viện và Thượng viện lần lượt là 58 và 64 tính cho đến cuối năm 2023. Điều đó cho thấy các chính trị gia Mỹ đang "già háp". Người ta gọi đó là "gerontocracy", tức hệ thống chính trị được điều hành từ các ông già bà cả.
Tờ báo dành cho trẻ em Teen Vogue gần đây cho đăng một bài viết, giải thích từ ngữ "gerontocracy"[/N] cho các cử tri trẻ, qua định nghĩa thuật ngữ này là [B]"chính phủ của người già" ("government by the elderly"). Hệ thống "chính trị bô lăo" trước nay vốn chỉ thấy xuất hiện trong giới đứng đầu tôn giáo như Ṭa Thánh Vatican, guồng máy giáo quyền (ayatollah) ở Iran; hoặc guồng máy lănh đạo Cộng sản độc tài, đặc biệt ở Liên Xô thời kỳ Chiến tranh Lạnh. Ở các nước phương Tây, trừ vào thời kỳ vua chúa phong kiến, hệ thống thể chế chính trị dân chủ hiện đại là nơi ít bóng dáng các vị "nguyên lăo" này.
Ấy vậy mà sinh hoạt chính trị ở Mỹ bây giờ là sân khấu của những gương mặt đă quá quen thuộc từ nhiều thập niên qua. Trong bài báo ngày 8 /9/2023, The New York Times đă liệt kê ra 20 vị "đại bô lăo" của Quốc hội Hoa Kỳ: Dianne Feinstein, 90 tuổi; Charles E. Grassley, 89; Grace F. Napolitano, 86; Bill Pascrell Jr., 86; Mitch McConnell, 81; Virginia Foxx, 80… Trong số 20 "cây cao bóng cả" này, không có ai lại dưới 80 tuổi cả!
Trong một bài viết trên FiveThirtyEight, một trong những trang mạng chính trị nổi tiếng, có thuật lại rằng, cuối tháng 7/2023, ít nhất có ba dân biểu Hạ viện Hoa Kỳ trong một phiên điều trần về TikTok đă gọi ứng dụng phổ biến này là… "Tic Tac" (một loại kẹo bạc hà thơm!). Hồi năm 2006, Thượng nghị sĩ Alaska Ted Stevens mô tả internet là "một loạt các ống" ("a series of tubes") và vào năm 2022, trong buổi nói chuyện trước nhiều đồng nghiệp trong Quốc hội, trưởng khối Đa số Thượng viện ông Chuck Schumer đă giơ chiếc điện thoại nắp gập cũ mèm của ḿnh lên (chứ không phải loại điện thoại thông minh iPhone hoặc Samsung) và "tự thú trước b́nh minh rằng ḿnh không khoái kỹ thuất mới này" ("not very tech-oriented").
Vài chi tiết trên đây cho thấy tuổi tác đă khiến cho các vị "nguyên lăo" trong nghị trường Hoa Kỳ không chỉ không chạy theo kịp xu hướng và đời sống kỹ thuật tân tiến theo cách như các cử tri trẻ đang sống, mà c̣n chỉ ra vấn đề ở chỗ, thế hệ chính trị gia "Tic Tac" này có thể sẽ gặp khó khăn khi giải quyết các chính sách liên quan kỹ thuật cũng như nhiều tiến bộ khoa học hiện đại khác trong đời sống nói chung.
Trong khi đó, có nhiều vị vẫn cương quyết không chịu "rửa tay gác kiếm". Tại Hạ viện, gương mặt lăo làng, cựu Chủ tịch Hạ viện bà Nancy Pelosi, mới tuyên bố sẽ ra tái tranh cử cho nhiệm kỳ thứ 19! Nếu đắc cử vào tháng Mười Một 2024, Nancy Pelosi sẽ rời Quốc hội (sau nhiệm kỳ hai năm) ở tuổi 85 (nếu bà c̣n sống).
Đă có những tiếng nói gay gắt yêu cầu phải có mức giới hạn độ tuổi cho chức vụ dân cử liên bang. Xét cho cùng, các giới chức thực thi pháp luật liên bang (federal law enforcement officers) đều buộc phải xin nghỉ hưu ở tuổi 57. Công chức ở nhiều ngành nghề khác cũng phải thực thi theo quy định tương tự. Trong khi đó, ông chủ Ṭa Bạch Ốc, với công việc căng thẳng nhất thế giới, lại không bị giới hạn về độ tuổi. Một cuộc thăm ḍ vào tháng Chín 2023 cho thấy phần lớn người Mỹ ủng hộ việc kiểm tra năng lực, sức khỏe thể chất lẫn tinh thần của các ứng cử viên Tổng thống.
Với một số chính trị gia, có thể không hẳn họ ham muốn quyền lực, mà họ chỉ nghiện làm việc. Họ không thể tưởng tượng nổi việc hàng ngày chỉ ngồi ở ghế xích đu bên hiên nhà, lim dim nh́n ngắm thiên nhiên cây cỏ, thay v́ ngồi ở chiếc ghế bọc da trong Quốc hội hoặc Pḥng Bầu Dục của Tổng thống. Với một số người khác, làm chính trị là một sứ mạng, một trách nhiệm đối với quốc gia, để cứu đất nước ra khỏi một thảm họa sờ sờ nào đó…
Theo SGN
Tuổi tác trong đời sống chính trị đang trở thành vấn đề rất lớn với nước Mỹ nói chung và giới chính trị gia Mỹ nói riêng, khi mà mùa bầu cử năm nay, lại sẽ chứng kiến màn đối chọi nhau giữa hai cụ ông đều quá tuổi “thất thập cổ lai hi": Donald Trump và Joe Biden.
Joe Biden hơn Donald Trump gần bốn tuổi đời. Các cuộc thăm ḍ gần đây cho thấy giới cử tri ngày càng lo lắng việc liệu rằng Tổng thống Joe Biden 81 tuổi có thể đảm nhiệm thêm bốn năm ở Ṭa Bạch Ốc so với người tiền nhiệm 77 tuổi hay không. Dĩ nhiên người dân Mỹ không ác cảm với người già nói chung. Mối lo ngại ở đây là, việc thường xuyên nhớ trước quên sau của những người già ngồi ghế điều hành quốc gia như Joe Biden và Donald Trump, th́ t́nh h́nh chính trị đối nội lẫn đối ngoại sẽ chịu đựng những ảnh hưởng tiêu cực ở mức độ lớn nhỏ như thế nào…
Sau gần bốn năm điều hành đất nước, ông Joe Biden đă làm tốt vai tṛ người Tổng thống. Tuy nhiên, ngày càng thấy ông này càng có nhiều sự biểu hiện kém trí nhớ. Và dù có đem chuyện kém trí nhớ của ông Biden để ra nhạo báng và dè bỉu nhưng cá nhân ông Donald Trump cũng không ít lần cho thấy trí nhớ của ông cũng bị bào ṃn theo thời gian. Trong một chiến dịch quảng cáo bầu cử mới đây, ông Trump đă nhầm lẫn Nikki Haley với cựu Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi.
Theo TIME, một cuộc khảo sát gần đây của Viện Gallup chỉ ra rằng chưa đến 1/3 số người Mỹ sẵn sàng bỏ phiếu cho một ứng cử viên đủ tiêu chuẩn của đảng họ nếu vị này trên 80 tuổi. Một cuộc thăm ḍ của Reuters/Ipsos cho thấy 3/4 số người Mỹ, trong đó có hơn một nửa đảng viên Dân chủ, cho rằng ông Biden đă quá già. Và cuộc thăm ḍ của NBC vào tháng Giêng 2024 cũng cho ra kết quả tương tự như vậy.
Một bản tóm tắt về t́nh trạng sức khỏe do bác sĩ của ông Biden được công bố hồi đầu năm 2023 mô tả ông là người "khỏe mạnh", "hoàn toàn hội đủ tư cách làm Tổng thống". Với ông Trump, người thường xuyên sử dụng món ăn McDonalds và thích uống Coca-Cola, có đưa ra kết quả xét nghiệm được công bố vào tháng Mười Một 2023 cho thấy sức khỏe "b́nh thường", "đă giảm cân" và "các bài kiểm tra về nhận thức cho ra kết quả rất đặc biệt".
Trump và Biden là hai trong số ba người lớn tuổi nhất từng giữ chức Tổng thống ở Hoa Kỳ. Trong lịch sử 140 năm vừa qua, ông William Henry Harrison đă giữ kỷ lục là người lớn tuổi nhất được bầu làm Tổng thống, cho đến khi xuất hiện ông Ronald Reagan. Ông Harrison ở tuổi 68 khi nhậm chức vào năm 1841, và ông Reagan ở tuổi 69 trong lễ nhậm chức năm 1981. Khi rời nhiệm sở ở tuổi 77, ông Reagan là người lớn tuổi nhất từng giữ chức vụ Tổng thống. Ông Trump rời nhiệm sở ở tuổi 74 và là người lớn tuổi thứ ba ngồi ghế nguyên thủ Hoa Kỳ, sau 2 ông Reagan và Biden.
Theo Cơ quan Điều tra Dân số Hoa Kỳ, độ tuổi trung b́nh của người Mỹ là 38.9 tuổi. Nhưng với độ tuổi trung b́nh tại Hạ viện và Thượng viện lần lượt là 58 và 64 tính cho đến cuối năm 2023. Điều đó cho thấy các chính trị gia Mỹ đang "già háp". Người ta gọi đó là "gerontocracy", tức hệ thống chính trị được điều hành từ các ông già bà cả.
Tờ báo dành cho trẻ em Teen Vogue gần đây cho đăng một bài viết, giải thích từ ngữ "gerontocracy"[/N] cho các cử tri trẻ, qua định nghĩa thuật ngữ này là [B]"chính phủ của người già" ("government by the elderly"). Hệ thống "chính trị bô lăo" trước nay vốn chỉ thấy xuất hiện trong giới đứng đầu tôn giáo như Ṭa Thánh Vatican, guồng máy giáo quyền (ayatollah) ở Iran; hoặc guồng máy lănh đạo Cộng sản độc tài, đặc biệt ở Liên Xô thời kỳ Chiến tranh Lạnh. Ở các nước phương Tây, trừ vào thời kỳ vua chúa phong kiến, hệ thống thể chế chính trị dân chủ hiện đại là nơi ít bóng dáng các vị "nguyên lăo" này.
Ấy vậy mà sinh hoạt chính trị ở Mỹ bây giờ là sân khấu của những gương mặt đă quá quen thuộc từ nhiều thập niên qua. Trong bài báo ngày 8 /9/2023, The New York Times đă liệt kê ra 20 vị "đại bô lăo" của Quốc hội Hoa Kỳ: Dianne Feinstein, 90 tuổi; Charles E. Grassley, 89; Grace F. Napolitano, 86; Bill Pascrell Jr., 86; Mitch McConnell, 81; Virginia Foxx, 80… Trong số 20 "cây cao bóng cả" này, không có ai lại dưới 80 tuổi cả!
Trong một bài viết trên FiveThirtyEight, một trong những trang mạng chính trị nổi tiếng, có thuật lại rằng, cuối tháng 7/2023, ít nhất có ba dân biểu Hạ viện Hoa Kỳ trong một phiên điều trần về TikTok đă gọi ứng dụng phổ biến này là… "Tic Tac" (một loại kẹo bạc hà thơm!). Hồi năm 2006, Thượng nghị sĩ Alaska Ted Stevens mô tả internet là "một loạt các ống" ("a series of tubes") và vào năm 2022, trong buổi nói chuyện trước nhiều đồng nghiệp trong Quốc hội, trưởng khối Đa số Thượng viện ông Chuck Schumer đă giơ chiếc điện thoại nắp gập cũ mèm của ḿnh lên (chứ không phải loại điện thoại thông minh iPhone hoặc Samsung) và "tự thú trước b́nh minh rằng ḿnh không khoái kỹ thuất mới này" ("not very tech-oriented").
Vài chi tiết trên đây cho thấy tuổi tác đă khiến cho các vị "nguyên lăo" trong nghị trường Hoa Kỳ không chỉ không chạy theo kịp xu hướng và đời sống kỹ thuật tân tiến theo cách như các cử tri trẻ đang sống, mà c̣n chỉ ra vấn đề ở chỗ, thế hệ chính trị gia "Tic Tac" này có thể sẽ gặp khó khăn khi giải quyết các chính sách liên quan kỹ thuật cũng như nhiều tiến bộ khoa học hiện đại khác trong đời sống nói chung.
Trong khi đó, có nhiều vị vẫn cương quyết không chịu "rửa tay gác kiếm". Tại Hạ viện, gương mặt lăo làng, cựu Chủ tịch Hạ viện bà Nancy Pelosi, mới tuyên bố sẽ ra tái tranh cử cho nhiệm kỳ thứ 19! Nếu đắc cử vào tháng Mười Một 2024, Nancy Pelosi sẽ rời Quốc hội (sau nhiệm kỳ hai năm) ở tuổi 85 (nếu bà c̣n sống).
Đă có những tiếng nói gay gắt yêu cầu phải có mức giới hạn độ tuổi cho chức vụ dân cử liên bang. Xét cho cùng, các giới chức thực thi pháp luật liên bang (federal law enforcement officers) đều buộc phải xin nghỉ hưu ở tuổi 57. Công chức ở nhiều ngành nghề khác cũng phải thực thi theo quy định tương tự. Trong khi đó, ông chủ Ṭa Bạch Ốc, với công việc căng thẳng nhất thế giới, lại không bị giới hạn về độ tuổi. Một cuộc thăm ḍ vào tháng Chín 2023 cho thấy phần lớn người Mỹ ủng hộ việc kiểm tra năng lực, sức khỏe thể chất lẫn tinh thần của các ứng cử viên Tổng thống.
Với một số chính trị gia, có thể không hẳn họ ham muốn quyền lực, mà họ chỉ nghiện làm việc. Họ không thể tưởng tượng nổi việc hàng ngày chỉ ngồi ở ghế xích đu bên hiên nhà, lim dim nh́n ngắm thiên nhiên cây cỏ, thay v́ ngồi ở chiếc ghế bọc da trong Quốc hội hoặc Pḥng Bầu Dục của Tổng thống. Với một số người khác, làm chính trị là một sứ mạng, một trách nhiệm đối với quốc gia, để cứu đất nước ra khỏi một thảm họa sờ sờ nào đó…
Theo SGN