goodidea
02-21-2023, 03:49
Trích từ tập truyện ngắn "Lũ chim thích chọn cành khô", tác phẩm lọt vào ṿng chung khảo Văn học tuổi 20 lần 7.
9 giờ kém 10, Vân đă đứng sau cánh cửa, sẵn sàng đón đợi.
Cô không trang điểm, thoa son dưỡng môi nhẹ, mặt mày tươi tỉnh, cột tóc hờ sau lưng và vận một chiếc váy len màu rêu đậm. Thứ váy đặc trưng của Uniqlo, không ôm, không thụng, không quá dài, không quá ngắn, không quá thoải mái và không xuề x̣a. Ngày thường ở nhà cô chỉ vận mấy bộ quần áo tuềnh toàng nhưng hôm nay khác, cô ăn mặc như sắp rời đi. Cô bước tới cửa, không mở ra, đứng nguyên đó, nh́n chăm chú vào cái cổ tay trắng lả. Chiếc đồng hồ cất kỹ trong tủ cả năm trời, chỉ hôm nay được lôi ra đeo trang trọng.
Có tiếng bước chân ngoài cầu thang, Vân chợt giật ḿnh. Tim cô đập nhanh hơn. Sao lại đến sớm thế nhỉ? Sao có thể vào ṭa nhà dễ dàng thế được? Cô nghiêng người nh́n qua mắt thần. Người hàng xóm vừa kết thúc bậc thang cuối cùng. Ông đang bước về phía cánh cửa vuông góc với căn hộ của cô. Cô trấn tĩnh lại. Cô không có cảm t́nh với người đàn ông hay mặc áo len đỏ này bởi ông ta luôn toát ra phong thái trịch thượng thiếu cảm thông, dù đôi lần thái độ ấy khiến cô hài ḷng. Đă sống cùng tầng hơn 2 năm nhưng cô chỉ gặp ông đôi lần ở hành lang. Những lần đó ông chỉ nhếch môi rất nhẹ, chừng dưới 10 độ nghiêng so với đường thẳng kẽ môi, bỏ bê lời chào kẹt đâu đó giữa hai hàm. Ông chưa từng hỏi giúp đỡ khi thấy cô khệ nệ xách túi đồ siêu thị hay loay hoay mở cánh cửa bị kẹt. Ông bước qua đơn giản như chuyện nó phải thế. Cái cách ông bước đi rất khoan thai, không nhanh như trốn chạy khỏi sự giúp đỡ của cậu Benoir, cũng không chậm như thể c̣n băn khoăn nên giúp hay không của bà Brigitte. Sự thản nhiên ấy khiến cô mừng rỡ. Cô không phải ngượng ngùng v́ đường gân cổ đỏ lựng, đôi tay lóng ngóng, túi đồ ăn lộn xộn, quần áo luộm thuộm, vẻ mặt khổ sở hay cử chỉ vụng về của ḿnh.
Người đàn ông duy nhất cô không biết tên trong ṭa nhà này đang khựng lại một chút trước cửa nhà cô. Mắt ông ta nh́n chằm chằm về căn hộ của ḿnh, khiến cô chột dạ... Ông ta định làm ǵ đây, ông ta cần ǵ ở cô? Có tiếng ngáp nghéo vang lên, dù mắt thần che tầm nh́n, cô vẫn biết con mèo đen đang đứng ngay trước cửa. Chỉ thấy góc nghiêng khuôn mặt nhưng Vân có thể tưởng tượng ra nguyên cái vẻ mặt nao núng. Làm sao có thể sợ một chú mèo? Vân đă muốn cười thật to, chọc tức sự đạo mạo cố hữu của ông ta và tan đi sự lo lắng trong ḷng ḿnh. Thế mà cô lại không cười được, có cái ǵ vẫn nghèn nghẹn. Cô ước con mèo đứng nguyên ở đó, ông hàng xóm đứng nguyên ở đó và thời gian cũng vậy.
Vậy nhưng 5 phút sau, ông hàng xóm đă biến mất sau cánh cửa nhà. Con mèo giờ đứng án ngữ trước căn hộ của cô. Cô định bước ra vuốt ve và cho nó ăn như thường lệ. Con mèo hoang này trở thành bạn của cô sau lần cô gặp nó ngoài vườn. Lúc đó nó đang vươn người trong nắng, nhe răng ngáp hoặc đe dọa mấy con thỏ mới nhập cư vào. Mấy con thỏ ù ĺ là quà của ông bảo vệ khu nhà cho lũ trẻ tầng dưới, c̣n con mèo vốn coi ḿnh là chúa tể của khu vườn thực ra lại là một thực thể sống phi pháp. Nó đến từ đâu không ai rơ, cũng không ai nỡ đuổi nó đi, sự hiện hữu của nó giống như mọi cái cây mọc trong vườn. Cây sống th́ nó sống. Không ai nói ai, theo tuần tự mỗi ngày có một người mang thức ăn tới cung phụng cục nhung đen biết dụi đầu ấy. Cô không phải ngoại lệ, chỉ khác là mỗi lần mang đồ ăn tới, cô thường ngó nghiêng xem có ai ở đó không, có ai đánh giá thứ thức ăn cô mang cho nó.
9 giờ kém 3, Vân vẫn đứng đó, sau cánh cửa. Bên ngoài, con mèo đă vẫy đuôi bỏ đi.
9 giờ kém 1, điện thoại ở cửa vang tiếng. Vân vội vă nhấc, nói thật nhanh cho xong “Vâng, vâng, anh lên đi” bằng thứ tiếng Pháp hồi hộp nhất. Cô bấm nút, tiếng cửa dưới tầng trệt ṭa nhà thông báo, cửa đă mở. Cô bắt đầu nghe thấy tiếng bước chân th́nh thịch trên cầu thang. Cái cầu thang gỗ mới được lau sạch bóng phát ra những tiếng kèn kẹt. Vân mở cửa, đi ra ngoài hành lang, ngó đầu xuống dưới, đợi sẵn một nụ cười. Nghe tiếng bước chân cô có thể đoán được ông đă rời tầng một, vừa bước qua chậu cây hoa đá của Caroline, ông đang tiến lên tầng hai chỗ treo bức tranh Cô gái cầm ô của Monet, và rồi tầng ba. Tiếng thở dốc, khuôn mặt đỏ lừ, cùng mái tóc muối tiêu hơi xoăn đă xuất hiện ở phía cuối cầu thang.
“Xin lỗi, nhà cao quá” - Vân cười.
“Đúng là cao thật” - người đàn ông cười lại.
Ông có khuôn mặt với các khối cơ rơ ràng chia thùy chia khúc, khúc này là cằm tṛn, khúc kia là g̣ má cũng tṛn, hai hốc mắt sâu, lông mày rậm, mũi hơi to, và khuôn miệng nh́n là biết người Pháp. Người ta nói ngôn ngữ làm nên cơ mặt, thế nên chỉ nh́n từ xa cô có thể biết người đang ba hoa kia nói tiếng Anh hay tiếng Pháp. Vân giữ cửa cho người đàn ông với hai ḥm đồ nghề lỉnh kỉnh lách qua. Bộ đồ jean áo liền quần sờn rách ông mặc không tỏa ra mùi lao động nặng nhọc, có lẽ do trời vẫn c̣n mùa đông. Khi người đàn ông đă đứng bên tủ đựng giầy, Vân vội đi vào trước, cô dẫn đường vào bếp. Người đàn ông đi sau, nặng nề như con gấu nâu trong rừng già. Những bước chân như muốn đạp vỡ lớp gỗ lót sàn nhưng Vân không nghe thấy ǵ ngoài tiếng tim ḿnh đập. Thực ra cô cũng không cần dẫn lối, ông có thể t́m được đường dễ dàng nếu trí nhớ ông tốt, bởi đă là lần thứ 2 ông tới đây.
Vân bắt đầu nh́n quanh gian bếp của ḿnh. Cô đă dành cả tối qua để dọn rửa nó. Cô kỳ cọ tới nửa đêm, tiếng nồi xoong lẻng xẻng khiến ông chồng lên giường không có vợ bên kêu lên bải hoải “Em có thôi đi được không?”. Sáng nay cô thức dậy sớm hơn thường lệ, kiểm tra một lần nữa. Ông chồng thức dậy ngáp dài “Em đừng làm quá lên nữa”, rồi cắp con ca táp cũ ra khỏi nhà. Vân vẫn lặng lẽ kiểm tra tỉ mỉ như lọc hạt mè ra khỏi bát hạt é. Xem nào, chậu rửa bát đă được đánh xà bông trắng tinh. Bát đĩa được rửa, lau, cất cẩn thận trong chạn. Đũa nĩa cũng được kỳ cọ sạch sẽ trước khi cho vào chiếc lọ đựng đă sáng bóng. Đồ hộp và nồi niêu đă được sắp gọn gàng trong tủ bếp. Tay cầm của tủ hơi lung lay một chút nhưng cũng đă được đặt ngay ngắn đúng vị trí. Những lọ đựng gia vị h́nh hoa hồng cũng được lau kỹ lưỡng. Chiếc bếp ga chưa rửa nhưng có nắp đậy nh́n qua cũng tươm tất. Cô cảm thấy có chút an tâm. Tuy nhiên đó là chuyện lúc 8 giờ sáng, khi cô mới thức dậy. Bây giờ lúc 9 giờ 5 phút, cô bắt đầu thấy ái ngại cho cái lănh thổ nhỏ bé của ḿnh.
Trong chậu rửa lúc này là cái th́a nhỏ cô dùng để ăn sữa chua sáng. Không hiểu v́ nguyên cớ ǵ mà nó đang nằm rất ngay ngắn ở đó, giữa chậu rửa. Cô chợt nhớ ra lúc đang rửa bát đĩa ăn sáng, cô nh́n đồng hồ, sắp tới giờ ông thợ sửa b́nh nước tới, nên cô phải nhanh chóng đi thay quần áo, ngay lúc đó chiếc th́a kia đă lẩn trốn khỏi tay và trí nhớ cũng chạy trốn khỏi đầu. Giờ đây chiếc th́a chết tiệt ngạo nghễ nằm đó thách thức đứa bé kiên nhẫn trong cô. Cái th́a ngày thường bé nhỏ là thế mà không hiểu sao hôm nay nó như miếng bánh ḿ ngậm nước, ph́nh to, ph́nh lên, ph́nh tới khổng lồ, chiếm gần hết diện tích chậu rửa. Cô thấy mạch máu chạy rần rần. Mặt cô hơi đỏ, không hiểu cô đang bực hay xấu hổ. Cô chạy vội tới bồn rửa, nhanh chóng mở ṿi, rửa chiếc th́a rồi cho nó vào khay. Tất cả xảy ra chỉ trong một phần mười giây, nhanh tới nỗi ông thợ sửa c̣n chưa kịp hoàn thiện cái nháy mắt bản năng. Cô quay lưng lại, cười với ông như thể chỉ mới đi vào rửa vội cái tay.
Ông không cười lại mà hỏi ngay vấn đề của cái b́nh nước, cô giải thích đă hai ngày rồi nó bật tắt liên tục nên cô không có nước nóng dùng.
“Mùa đông mà không có nước nóng, ông biết đấy”. Nếu b́nh nước không hỏng th́ chẳng đời nào cô cho người ta xâm phạm căn bếp của ḿnh.
“Chúng ta sẽ sửa nó hôm nay” - ông trấn an. Chỉ ngày hôm nay thôi, cô trấn tĩnh.
Ông ghi chép lại trong sổ rồi bắt đầu mở các ḥm đồ nghề. Cô đứng về phía cửa sổ, nh́n ra bên ngoài, hàng cây trơ trụi như những đám rễ đâm lên cao, chém nát cả bầu trời tơ tưởng của cô thành ngàn mảnh héo úa. Mùa đông thật kinh khủng nhưng lại hợp với thành phố này vô cùng. Sự ảm đạm, xám xịt, nhàn nhạt tô điểm thêm cho nét cổ điển duyên dáng. Từ chung cư Haussmann này, cô có thể nh́n thấy những mái nhà đỏ thấp tè của người Bồ Đào Nha. Khu này dân Bồ Đào Nha ở thành cụm, ồn ào, ầm ĩ mỗi cuối tuần và bùng nổ sau những trận bóng quốc gia. Những bà già vẫn giữ thói quen đứng bên cửa sổ giống như người lính trên vọng gác, nói chuyện từ nhà này qua nhà khác, đôi mắt giấu kín sau những nếp gấp cơ mặt. Bà nào cũng có vóc dáng to béo, chảy xệ, khiêm nhường trong những chiếc váy cotton hoa nhí trùm tới tận giữa bắp chân. Các bà cuốn ḿnh lần hai trong mấy cái tạp dề trắng khiến bụng họ chỉ chực nổ bung. Tay các bà phe phẩy mấy cái khăn, không hiểu là khăn mùi soa lau mồ hôi, hay khăn lau tay làm bếp, thêm cái dáng đi hai hàng cây cổ thụ càng làm họ dung dị và thân thiện. Căn bếp của các bà hẳn sặc mùi cá chiên và olive ngâm. Từ căn bếp đó lớn lên mấy gă trai Bồ Đào Nha to con, râu đen đặc, nh́n bặm trợn nhưng không đáng sợ. Họ hay tụ tập trước cửa siêu thị Bồ Đào Nha, nói chuyện ầm ĩ thương mến. Trên mái nhà của họ, vài con mèo đang đi ḍ t́m nắng. Có chút nắng hiếm hoi là sẽ có con nằm kềnh ra hưởng thụ. Vân đứng đó nh́n hai con mèo đuổi nhau trên các ống khói th́ bỗng có tiếng nói.
“Xin lỗi, cô có thể bỏ giúp đống bát đĩa xuống?”.
Vân giật ḿnh quay lại. Ừ nhỉ, sao cô quên không cất chồng bát đĩa đi. Tối qua cô đă cất gần hết, chỉ để lại vài chiếc đĩa cho buổi sáng. Vậy mà khi ăn sáng xong, cô lại chỉ kịp rửa rồi phơi lên giá. Chiếc giá đỡ bát đĩa bị đóng hơi ch́a ra, che mất một phần b́nh nước nóng. Nếu muốn mở vỏ thùng th́ cách duy nhất là loại bỏ hết mọi thứ trên giá. Vân vội vàng tới, cầm chồng đĩa ra. Có vài giọt nước dính vào tay cô, những chiếc đĩa chưa khô hoàn toàn, đáng lẽ cô phải lau chúng bằng khăn mới phải. Ông thợ sửa đưa tay ra, ư muốn đỡ giúp cô. Vân ngại ngùng, không thể để ông thấy những chiếc đĩa vẫn c̣n ướt nhớp thế được. Cô sỗ sàng từ chối, rồi vội vàng mang chúng đi cất. Chỉ là nước mà cô có cảm giác như chúng bị trét bởi hàng trăm ngh́n vết bẩn từ những thứ đồ ăn nhiều gia vị và dầu mỡ nhất. Khi bước qua chiếc bếp gas, những vết bẩn ẩn sau chiếc nắp trắng bỗng hiện lên rơ mồn một, như thể cô có khả năng nh́n xuyên thấu hoặc vết bẩn trồi lên giễu cợt cô. Cô ngượng ngùng, sao một người nội trợ lại có thể để căn bếp của ḿnh bẩn thỉu và lộn xộn tới mức này.
Ông thợ sửa không nh́n theo, ông đang leo lên ghế để bắt đầu mở b́nh đun nước nóng. Chiếc ghế kêu kẽo kẹt. Sao đến chiếc ghế cũng tệ hại như vậy được. Vân với tay mở cửa tủ bếp th́ xoạch, chiếc tay cầm lung lay đă nhanh nhẹn rời vị trí, khiến cô suưt ngă nhào. Khuôn mặt cô trở nên tím ngắt, người lạnh toát, cô không dám nh́n lại sau lưng. Tiếng vặn đinh ốc vẫn đều đều, cô đoán ông thợ sửa không hề ngoái lại nh́n cô, thật may quá. Cô vội vàng kéo cái tủ ra, cất đống đĩa vào nhanh chóng, tay cô buông thơng xuống, như rơi vào trạng thái ngủ đông. Cuộc sống của cô có phải đang quá nghèo khổ và thấp hèn không? Vân thấy ù ù trong tai. Khi chiếc vỏ b́nh nước được mở lên, cô ho sù sụ. Hàng trăm ngàn tấn bụi rớt ra từ đó. Bẩn quá, bẩn không chịu nổi, sao cô chưa từng nghĩ tới việc vệ sinh chiếc b́nh nấu nước. Vân thấy chóng mặt, đứng không vững. Bụi như những con virus đang xâm nhập cơ thể, khiến Vân thấy mệt mỏi vô cùng. Cô thậm chí không c̣n thấy tức giận hay xấu hổ. Cô chẳng nói lời xin lỗi nào với ông thợ sửa. Vân bỏ ra ngoài pḥng khách, để mặc ông và căn bếp mà cô cho là dơ dáy nhất trần đời này.
Vân ngồi vào bàn, giả vờ như làm việc trên máy tính. Đầu cô vẫn ong ong chuyện căn bếp. Liệu có căn bếp Pháp nào khủng khiếp tới như vậy? “Căn bếp em hoàn toàn ổn, sao em cứ phải lo lắng”, đêm qua chồng cô đă nói vậy. Cô đă luôn giữ ǵn nó thật sạch, để đợi tới hôm nay nó phơi bày hết bản chất thật sự con người cô. Cô đă cố tân trang vẻ bề ngoài cho hợp xă hội, vậy mà sâu thẳm trong cô vẫn vậy, vẫn là kẻ ngoài lề. Cô cố ḥa vào mà có thế lực vô h́nh nào đó cứ đẩy cô ra. Là ǵ được chứ? Chồng cô nói đó là sự tự ti cố hữu của em. Cô nói không, em rất tự tin vào ḿnh. Chồng cô nói em tự tin vào ḿnh nhưng không tự tin vào căn bếp của ḿnh sao, rồi anh quay lưng đi.
Người thợ sửa đi vào pḥng khách.
“Tôi sửa xong rồi, nó chỉ bị bụi làm kẹt bugi thôi”.
Cô cười méo xệch, đúng rồi là bụi.
“Cô kư vào giấy biên nhận nhé”.
Cô loay hoay t́m bút. Có một chiếc ở trên nóc tủ sách. Cô lôi nó xuống, cuốn sách ở trên đó rớt xuống theo. Cuốn sách rơi xuống cốc nước cô đang uống dở. Chiếc cốc quay quay rồi rớt xuống sàn, vỡ tan. Mảnh ghép cuối cùng cho một buổi sáng hoàn hảo. Một chiếc bếp lộn xộn, chiếc b́nh nước nóng bụi bẩn, chiếc tủ lung lay, và giờ là một đám thủy tinh vụn vỡ cùng nước lênh láng khắp sàn. Đám nước sóng sánh như biển, c̣n cô là một kẻ say sóng cao trào.
“Không sao, tôi sẽ dọn sau” - giọng Vân méo mó khi ông thợ có ư gom mảnh vỡ giúp.
Ông đứng đợi cô run rẩy bên tờ giấy. Một phút dài nhất trong cuộc đời cô. Ông thợ sửa bước đi, hài ḷng với công việc đă hoàn thành, mang lại sự ấm áp cho căn nhà. Cánh cửa đóng lại, Vân vẫn ngồi yên, nh́n chằm chằm vào sàn nhà ướt nhẹp. Trong loang loáng nước, cô thấy bóng h́nh cái bàn đầy đồ ăn nghi ngút.
Đêm hôm trước khi cô mời những người bạn tới nhà, cô đă dành cả ngày để đi chợ, chọn những gia vị và nguyên liệu ngon nhất. Cô mua cả khăn trải bàn mới, kèm những chiếc khăn ăn màu sắc mà sau đó được cô gấp tỉ mỉ h́nh cánh quạt. Bộ dao nĩa sáng bóng, xếp đúng vị trí hai bên bộ đĩa h́nh hoa mà cô cất công mua tận Limoges. Cô làm món vịt áp chảo với nước xốt làm từ gan ngỗng, ăn kèm rau củ bỏ ḷ. Cô làm thêm salad César mở màn và tarte táo tráng miệng, không quên một khay thịt nguội cùng phô mai khai vị. Bàn tiệc hoàn thiện, cô kịp thay bộ váy đen bó vừa vặn th́ mấy đứa bạn đổ bộ đến. Không ai ồ à, tụi nó chỉ hỏi “Không có nem sao?”. Cô bảo “Không, cái đó ra tiệm bán đồ ăn sẵn châu Á nào chả có”. Tụi nó nhún vai, ừ th́ có mà nó không chuẩn. Cô nh́n lại bàn tiệc lộng lẫy của ḿnh, liệu nó có chuẩn Pháp? Cả bữa ăn cô gần như không ăn ǵ, bụng cô ngập trong sự lo lắng, dù những tiếng khen và cảm ơn cứ vang lên.
“T́nh h́nh làm quốc tịch của cậu tới đâu rồi?” - anh bạn người Romania quay sang hỏi chồng cô.
“Cũng ổn, tháng sau được ra tuyên thệ ở Mairie rồi”.
“̉a chúc mừng, chúc mừng” - cả lũ ḥ reo, nâng cốc.
“Sắp thành quư cô Paris rồi nhé? Hay đổi thành tên Pháp. Vanessa, Vallis, Valérie?” - anh bạn quay sang trêu cô.
“Ha ha, thôi đi, mấy tên đó không hợp với tớ, vẫn giữ tên Việt thôi, không muốn bị mất gốc đâu” - cô cười lại.
“Dù thế nào chúng tớ cũng không coi cậu là người Pháp đâu, đừng lo” - mấy đứa bạn cười lớn.
Cô thấy ḿnh bồng bềnh trong một giấc mộng mênh mông.
VietBF@sưu tập
9 giờ kém 10, Vân đă đứng sau cánh cửa, sẵn sàng đón đợi.
Cô không trang điểm, thoa son dưỡng môi nhẹ, mặt mày tươi tỉnh, cột tóc hờ sau lưng và vận một chiếc váy len màu rêu đậm. Thứ váy đặc trưng của Uniqlo, không ôm, không thụng, không quá dài, không quá ngắn, không quá thoải mái và không xuề x̣a. Ngày thường ở nhà cô chỉ vận mấy bộ quần áo tuềnh toàng nhưng hôm nay khác, cô ăn mặc như sắp rời đi. Cô bước tới cửa, không mở ra, đứng nguyên đó, nh́n chăm chú vào cái cổ tay trắng lả. Chiếc đồng hồ cất kỹ trong tủ cả năm trời, chỉ hôm nay được lôi ra đeo trang trọng.
Có tiếng bước chân ngoài cầu thang, Vân chợt giật ḿnh. Tim cô đập nhanh hơn. Sao lại đến sớm thế nhỉ? Sao có thể vào ṭa nhà dễ dàng thế được? Cô nghiêng người nh́n qua mắt thần. Người hàng xóm vừa kết thúc bậc thang cuối cùng. Ông đang bước về phía cánh cửa vuông góc với căn hộ của cô. Cô trấn tĩnh lại. Cô không có cảm t́nh với người đàn ông hay mặc áo len đỏ này bởi ông ta luôn toát ra phong thái trịch thượng thiếu cảm thông, dù đôi lần thái độ ấy khiến cô hài ḷng. Đă sống cùng tầng hơn 2 năm nhưng cô chỉ gặp ông đôi lần ở hành lang. Những lần đó ông chỉ nhếch môi rất nhẹ, chừng dưới 10 độ nghiêng so với đường thẳng kẽ môi, bỏ bê lời chào kẹt đâu đó giữa hai hàm. Ông chưa từng hỏi giúp đỡ khi thấy cô khệ nệ xách túi đồ siêu thị hay loay hoay mở cánh cửa bị kẹt. Ông bước qua đơn giản như chuyện nó phải thế. Cái cách ông bước đi rất khoan thai, không nhanh như trốn chạy khỏi sự giúp đỡ của cậu Benoir, cũng không chậm như thể c̣n băn khoăn nên giúp hay không của bà Brigitte. Sự thản nhiên ấy khiến cô mừng rỡ. Cô không phải ngượng ngùng v́ đường gân cổ đỏ lựng, đôi tay lóng ngóng, túi đồ ăn lộn xộn, quần áo luộm thuộm, vẻ mặt khổ sở hay cử chỉ vụng về của ḿnh.
Người đàn ông duy nhất cô không biết tên trong ṭa nhà này đang khựng lại một chút trước cửa nhà cô. Mắt ông ta nh́n chằm chằm về căn hộ của ḿnh, khiến cô chột dạ... Ông ta định làm ǵ đây, ông ta cần ǵ ở cô? Có tiếng ngáp nghéo vang lên, dù mắt thần che tầm nh́n, cô vẫn biết con mèo đen đang đứng ngay trước cửa. Chỉ thấy góc nghiêng khuôn mặt nhưng Vân có thể tưởng tượng ra nguyên cái vẻ mặt nao núng. Làm sao có thể sợ một chú mèo? Vân đă muốn cười thật to, chọc tức sự đạo mạo cố hữu của ông ta và tan đi sự lo lắng trong ḷng ḿnh. Thế mà cô lại không cười được, có cái ǵ vẫn nghèn nghẹn. Cô ước con mèo đứng nguyên ở đó, ông hàng xóm đứng nguyên ở đó và thời gian cũng vậy.
Vậy nhưng 5 phút sau, ông hàng xóm đă biến mất sau cánh cửa nhà. Con mèo giờ đứng án ngữ trước căn hộ của cô. Cô định bước ra vuốt ve và cho nó ăn như thường lệ. Con mèo hoang này trở thành bạn của cô sau lần cô gặp nó ngoài vườn. Lúc đó nó đang vươn người trong nắng, nhe răng ngáp hoặc đe dọa mấy con thỏ mới nhập cư vào. Mấy con thỏ ù ĺ là quà của ông bảo vệ khu nhà cho lũ trẻ tầng dưới, c̣n con mèo vốn coi ḿnh là chúa tể của khu vườn thực ra lại là một thực thể sống phi pháp. Nó đến từ đâu không ai rơ, cũng không ai nỡ đuổi nó đi, sự hiện hữu của nó giống như mọi cái cây mọc trong vườn. Cây sống th́ nó sống. Không ai nói ai, theo tuần tự mỗi ngày có một người mang thức ăn tới cung phụng cục nhung đen biết dụi đầu ấy. Cô không phải ngoại lệ, chỉ khác là mỗi lần mang đồ ăn tới, cô thường ngó nghiêng xem có ai ở đó không, có ai đánh giá thứ thức ăn cô mang cho nó.
9 giờ kém 3, Vân vẫn đứng đó, sau cánh cửa. Bên ngoài, con mèo đă vẫy đuôi bỏ đi.
9 giờ kém 1, điện thoại ở cửa vang tiếng. Vân vội vă nhấc, nói thật nhanh cho xong “Vâng, vâng, anh lên đi” bằng thứ tiếng Pháp hồi hộp nhất. Cô bấm nút, tiếng cửa dưới tầng trệt ṭa nhà thông báo, cửa đă mở. Cô bắt đầu nghe thấy tiếng bước chân th́nh thịch trên cầu thang. Cái cầu thang gỗ mới được lau sạch bóng phát ra những tiếng kèn kẹt. Vân mở cửa, đi ra ngoài hành lang, ngó đầu xuống dưới, đợi sẵn một nụ cười. Nghe tiếng bước chân cô có thể đoán được ông đă rời tầng một, vừa bước qua chậu cây hoa đá của Caroline, ông đang tiến lên tầng hai chỗ treo bức tranh Cô gái cầm ô của Monet, và rồi tầng ba. Tiếng thở dốc, khuôn mặt đỏ lừ, cùng mái tóc muối tiêu hơi xoăn đă xuất hiện ở phía cuối cầu thang.
“Xin lỗi, nhà cao quá” - Vân cười.
“Đúng là cao thật” - người đàn ông cười lại.
Ông có khuôn mặt với các khối cơ rơ ràng chia thùy chia khúc, khúc này là cằm tṛn, khúc kia là g̣ má cũng tṛn, hai hốc mắt sâu, lông mày rậm, mũi hơi to, và khuôn miệng nh́n là biết người Pháp. Người ta nói ngôn ngữ làm nên cơ mặt, thế nên chỉ nh́n từ xa cô có thể biết người đang ba hoa kia nói tiếng Anh hay tiếng Pháp. Vân giữ cửa cho người đàn ông với hai ḥm đồ nghề lỉnh kỉnh lách qua. Bộ đồ jean áo liền quần sờn rách ông mặc không tỏa ra mùi lao động nặng nhọc, có lẽ do trời vẫn c̣n mùa đông. Khi người đàn ông đă đứng bên tủ đựng giầy, Vân vội đi vào trước, cô dẫn đường vào bếp. Người đàn ông đi sau, nặng nề như con gấu nâu trong rừng già. Những bước chân như muốn đạp vỡ lớp gỗ lót sàn nhưng Vân không nghe thấy ǵ ngoài tiếng tim ḿnh đập. Thực ra cô cũng không cần dẫn lối, ông có thể t́m được đường dễ dàng nếu trí nhớ ông tốt, bởi đă là lần thứ 2 ông tới đây.
Vân bắt đầu nh́n quanh gian bếp của ḿnh. Cô đă dành cả tối qua để dọn rửa nó. Cô kỳ cọ tới nửa đêm, tiếng nồi xoong lẻng xẻng khiến ông chồng lên giường không có vợ bên kêu lên bải hoải “Em có thôi đi được không?”. Sáng nay cô thức dậy sớm hơn thường lệ, kiểm tra một lần nữa. Ông chồng thức dậy ngáp dài “Em đừng làm quá lên nữa”, rồi cắp con ca táp cũ ra khỏi nhà. Vân vẫn lặng lẽ kiểm tra tỉ mỉ như lọc hạt mè ra khỏi bát hạt é. Xem nào, chậu rửa bát đă được đánh xà bông trắng tinh. Bát đĩa được rửa, lau, cất cẩn thận trong chạn. Đũa nĩa cũng được kỳ cọ sạch sẽ trước khi cho vào chiếc lọ đựng đă sáng bóng. Đồ hộp và nồi niêu đă được sắp gọn gàng trong tủ bếp. Tay cầm của tủ hơi lung lay một chút nhưng cũng đă được đặt ngay ngắn đúng vị trí. Những lọ đựng gia vị h́nh hoa hồng cũng được lau kỹ lưỡng. Chiếc bếp ga chưa rửa nhưng có nắp đậy nh́n qua cũng tươm tất. Cô cảm thấy có chút an tâm. Tuy nhiên đó là chuyện lúc 8 giờ sáng, khi cô mới thức dậy. Bây giờ lúc 9 giờ 5 phút, cô bắt đầu thấy ái ngại cho cái lănh thổ nhỏ bé của ḿnh.
Trong chậu rửa lúc này là cái th́a nhỏ cô dùng để ăn sữa chua sáng. Không hiểu v́ nguyên cớ ǵ mà nó đang nằm rất ngay ngắn ở đó, giữa chậu rửa. Cô chợt nhớ ra lúc đang rửa bát đĩa ăn sáng, cô nh́n đồng hồ, sắp tới giờ ông thợ sửa b́nh nước tới, nên cô phải nhanh chóng đi thay quần áo, ngay lúc đó chiếc th́a kia đă lẩn trốn khỏi tay và trí nhớ cũng chạy trốn khỏi đầu. Giờ đây chiếc th́a chết tiệt ngạo nghễ nằm đó thách thức đứa bé kiên nhẫn trong cô. Cái th́a ngày thường bé nhỏ là thế mà không hiểu sao hôm nay nó như miếng bánh ḿ ngậm nước, ph́nh to, ph́nh lên, ph́nh tới khổng lồ, chiếm gần hết diện tích chậu rửa. Cô thấy mạch máu chạy rần rần. Mặt cô hơi đỏ, không hiểu cô đang bực hay xấu hổ. Cô chạy vội tới bồn rửa, nhanh chóng mở ṿi, rửa chiếc th́a rồi cho nó vào khay. Tất cả xảy ra chỉ trong một phần mười giây, nhanh tới nỗi ông thợ sửa c̣n chưa kịp hoàn thiện cái nháy mắt bản năng. Cô quay lưng lại, cười với ông như thể chỉ mới đi vào rửa vội cái tay.
Ông không cười lại mà hỏi ngay vấn đề của cái b́nh nước, cô giải thích đă hai ngày rồi nó bật tắt liên tục nên cô không có nước nóng dùng.
“Mùa đông mà không có nước nóng, ông biết đấy”. Nếu b́nh nước không hỏng th́ chẳng đời nào cô cho người ta xâm phạm căn bếp của ḿnh.
“Chúng ta sẽ sửa nó hôm nay” - ông trấn an. Chỉ ngày hôm nay thôi, cô trấn tĩnh.
Ông ghi chép lại trong sổ rồi bắt đầu mở các ḥm đồ nghề. Cô đứng về phía cửa sổ, nh́n ra bên ngoài, hàng cây trơ trụi như những đám rễ đâm lên cao, chém nát cả bầu trời tơ tưởng của cô thành ngàn mảnh héo úa. Mùa đông thật kinh khủng nhưng lại hợp với thành phố này vô cùng. Sự ảm đạm, xám xịt, nhàn nhạt tô điểm thêm cho nét cổ điển duyên dáng. Từ chung cư Haussmann này, cô có thể nh́n thấy những mái nhà đỏ thấp tè của người Bồ Đào Nha. Khu này dân Bồ Đào Nha ở thành cụm, ồn ào, ầm ĩ mỗi cuối tuần và bùng nổ sau những trận bóng quốc gia. Những bà già vẫn giữ thói quen đứng bên cửa sổ giống như người lính trên vọng gác, nói chuyện từ nhà này qua nhà khác, đôi mắt giấu kín sau những nếp gấp cơ mặt. Bà nào cũng có vóc dáng to béo, chảy xệ, khiêm nhường trong những chiếc váy cotton hoa nhí trùm tới tận giữa bắp chân. Các bà cuốn ḿnh lần hai trong mấy cái tạp dề trắng khiến bụng họ chỉ chực nổ bung. Tay các bà phe phẩy mấy cái khăn, không hiểu là khăn mùi soa lau mồ hôi, hay khăn lau tay làm bếp, thêm cái dáng đi hai hàng cây cổ thụ càng làm họ dung dị và thân thiện. Căn bếp của các bà hẳn sặc mùi cá chiên và olive ngâm. Từ căn bếp đó lớn lên mấy gă trai Bồ Đào Nha to con, râu đen đặc, nh́n bặm trợn nhưng không đáng sợ. Họ hay tụ tập trước cửa siêu thị Bồ Đào Nha, nói chuyện ầm ĩ thương mến. Trên mái nhà của họ, vài con mèo đang đi ḍ t́m nắng. Có chút nắng hiếm hoi là sẽ có con nằm kềnh ra hưởng thụ. Vân đứng đó nh́n hai con mèo đuổi nhau trên các ống khói th́ bỗng có tiếng nói.
“Xin lỗi, cô có thể bỏ giúp đống bát đĩa xuống?”.
Vân giật ḿnh quay lại. Ừ nhỉ, sao cô quên không cất chồng bát đĩa đi. Tối qua cô đă cất gần hết, chỉ để lại vài chiếc đĩa cho buổi sáng. Vậy mà khi ăn sáng xong, cô lại chỉ kịp rửa rồi phơi lên giá. Chiếc giá đỡ bát đĩa bị đóng hơi ch́a ra, che mất một phần b́nh nước nóng. Nếu muốn mở vỏ thùng th́ cách duy nhất là loại bỏ hết mọi thứ trên giá. Vân vội vàng tới, cầm chồng đĩa ra. Có vài giọt nước dính vào tay cô, những chiếc đĩa chưa khô hoàn toàn, đáng lẽ cô phải lau chúng bằng khăn mới phải. Ông thợ sửa đưa tay ra, ư muốn đỡ giúp cô. Vân ngại ngùng, không thể để ông thấy những chiếc đĩa vẫn c̣n ướt nhớp thế được. Cô sỗ sàng từ chối, rồi vội vàng mang chúng đi cất. Chỉ là nước mà cô có cảm giác như chúng bị trét bởi hàng trăm ngh́n vết bẩn từ những thứ đồ ăn nhiều gia vị và dầu mỡ nhất. Khi bước qua chiếc bếp gas, những vết bẩn ẩn sau chiếc nắp trắng bỗng hiện lên rơ mồn một, như thể cô có khả năng nh́n xuyên thấu hoặc vết bẩn trồi lên giễu cợt cô. Cô ngượng ngùng, sao một người nội trợ lại có thể để căn bếp của ḿnh bẩn thỉu và lộn xộn tới mức này.
Ông thợ sửa không nh́n theo, ông đang leo lên ghế để bắt đầu mở b́nh đun nước nóng. Chiếc ghế kêu kẽo kẹt. Sao đến chiếc ghế cũng tệ hại như vậy được. Vân với tay mở cửa tủ bếp th́ xoạch, chiếc tay cầm lung lay đă nhanh nhẹn rời vị trí, khiến cô suưt ngă nhào. Khuôn mặt cô trở nên tím ngắt, người lạnh toát, cô không dám nh́n lại sau lưng. Tiếng vặn đinh ốc vẫn đều đều, cô đoán ông thợ sửa không hề ngoái lại nh́n cô, thật may quá. Cô vội vàng kéo cái tủ ra, cất đống đĩa vào nhanh chóng, tay cô buông thơng xuống, như rơi vào trạng thái ngủ đông. Cuộc sống của cô có phải đang quá nghèo khổ và thấp hèn không? Vân thấy ù ù trong tai. Khi chiếc vỏ b́nh nước được mở lên, cô ho sù sụ. Hàng trăm ngàn tấn bụi rớt ra từ đó. Bẩn quá, bẩn không chịu nổi, sao cô chưa từng nghĩ tới việc vệ sinh chiếc b́nh nấu nước. Vân thấy chóng mặt, đứng không vững. Bụi như những con virus đang xâm nhập cơ thể, khiến Vân thấy mệt mỏi vô cùng. Cô thậm chí không c̣n thấy tức giận hay xấu hổ. Cô chẳng nói lời xin lỗi nào với ông thợ sửa. Vân bỏ ra ngoài pḥng khách, để mặc ông và căn bếp mà cô cho là dơ dáy nhất trần đời này.
Vân ngồi vào bàn, giả vờ như làm việc trên máy tính. Đầu cô vẫn ong ong chuyện căn bếp. Liệu có căn bếp Pháp nào khủng khiếp tới như vậy? “Căn bếp em hoàn toàn ổn, sao em cứ phải lo lắng”, đêm qua chồng cô đă nói vậy. Cô đă luôn giữ ǵn nó thật sạch, để đợi tới hôm nay nó phơi bày hết bản chất thật sự con người cô. Cô đă cố tân trang vẻ bề ngoài cho hợp xă hội, vậy mà sâu thẳm trong cô vẫn vậy, vẫn là kẻ ngoài lề. Cô cố ḥa vào mà có thế lực vô h́nh nào đó cứ đẩy cô ra. Là ǵ được chứ? Chồng cô nói đó là sự tự ti cố hữu của em. Cô nói không, em rất tự tin vào ḿnh. Chồng cô nói em tự tin vào ḿnh nhưng không tự tin vào căn bếp của ḿnh sao, rồi anh quay lưng đi.
Người thợ sửa đi vào pḥng khách.
“Tôi sửa xong rồi, nó chỉ bị bụi làm kẹt bugi thôi”.
Cô cười méo xệch, đúng rồi là bụi.
“Cô kư vào giấy biên nhận nhé”.
Cô loay hoay t́m bút. Có một chiếc ở trên nóc tủ sách. Cô lôi nó xuống, cuốn sách ở trên đó rớt xuống theo. Cuốn sách rơi xuống cốc nước cô đang uống dở. Chiếc cốc quay quay rồi rớt xuống sàn, vỡ tan. Mảnh ghép cuối cùng cho một buổi sáng hoàn hảo. Một chiếc bếp lộn xộn, chiếc b́nh nước nóng bụi bẩn, chiếc tủ lung lay, và giờ là một đám thủy tinh vụn vỡ cùng nước lênh láng khắp sàn. Đám nước sóng sánh như biển, c̣n cô là một kẻ say sóng cao trào.
“Không sao, tôi sẽ dọn sau” - giọng Vân méo mó khi ông thợ có ư gom mảnh vỡ giúp.
Ông đứng đợi cô run rẩy bên tờ giấy. Một phút dài nhất trong cuộc đời cô. Ông thợ sửa bước đi, hài ḷng với công việc đă hoàn thành, mang lại sự ấm áp cho căn nhà. Cánh cửa đóng lại, Vân vẫn ngồi yên, nh́n chằm chằm vào sàn nhà ướt nhẹp. Trong loang loáng nước, cô thấy bóng h́nh cái bàn đầy đồ ăn nghi ngút.
Đêm hôm trước khi cô mời những người bạn tới nhà, cô đă dành cả ngày để đi chợ, chọn những gia vị và nguyên liệu ngon nhất. Cô mua cả khăn trải bàn mới, kèm những chiếc khăn ăn màu sắc mà sau đó được cô gấp tỉ mỉ h́nh cánh quạt. Bộ dao nĩa sáng bóng, xếp đúng vị trí hai bên bộ đĩa h́nh hoa mà cô cất công mua tận Limoges. Cô làm món vịt áp chảo với nước xốt làm từ gan ngỗng, ăn kèm rau củ bỏ ḷ. Cô làm thêm salad César mở màn và tarte táo tráng miệng, không quên một khay thịt nguội cùng phô mai khai vị. Bàn tiệc hoàn thiện, cô kịp thay bộ váy đen bó vừa vặn th́ mấy đứa bạn đổ bộ đến. Không ai ồ à, tụi nó chỉ hỏi “Không có nem sao?”. Cô bảo “Không, cái đó ra tiệm bán đồ ăn sẵn châu Á nào chả có”. Tụi nó nhún vai, ừ th́ có mà nó không chuẩn. Cô nh́n lại bàn tiệc lộng lẫy của ḿnh, liệu nó có chuẩn Pháp? Cả bữa ăn cô gần như không ăn ǵ, bụng cô ngập trong sự lo lắng, dù những tiếng khen và cảm ơn cứ vang lên.
“T́nh h́nh làm quốc tịch của cậu tới đâu rồi?” - anh bạn người Romania quay sang hỏi chồng cô.
“Cũng ổn, tháng sau được ra tuyên thệ ở Mairie rồi”.
“̉a chúc mừng, chúc mừng” - cả lũ ḥ reo, nâng cốc.
“Sắp thành quư cô Paris rồi nhé? Hay đổi thành tên Pháp. Vanessa, Vallis, Valérie?” - anh bạn quay sang trêu cô.
“Ha ha, thôi đi, mấy tên đó không hợp với tớ, vẫn giữ tên Việt thôi, không muốn bị mất gốc đâu” - cô cười lại.
“Dù thế nào chúng tớ cũng không coi cậu là người Pháp đâu, đừng lo” - mấy đứa bạn cười lớn.
Cô thấy ḿnh bồng bềnh trong một giấc mộng mênh mông.
VietBF@sưu tập