nguoiduatinabc
01-07-2023, 15:14
Trong một cuộc t́nh phức tạp. Người đến sau, người thứ ba luôn chịu nhiều áp lực, tai tiếng và không mấy khi được thông cảm. Nhưng cũng có người thứ 3 biết hối cải và vượt qua chính ḿnh. Đó là câu chuyện của Hoa hậu đầu tiên của Việt Nam, bà Thu Trang.
Năm 1955, một cuộc thi người đẹp với danh nghĩa t́m kiếm Hoa hậu đă diễn ra tại rạp Lido Chợ Lớn, Sài G̣n. Người thắng giải năm ấy là bà Công Thị Nghĩa (1932), c̣n gọi là Thu Trang, sinh ra trong một gia đ́nh trí thức ở làng hoa Ngọc Hà, Hà Nội, chuyển vào Sài G̣n sống năm 10 tuổi.
Bà sở hữu vẻ đẹp sắc nước hương trời: Làn da trắng mịn, khuôn mặt thanh tú với lông mày cong vút, mắt buồn, môi mọng và sống mũi thẳng tắp. Bà từng là điệp báo của Việt Minh tại nội thành Sài G̣n, là nhà báo, nhà thơ, nhà văn… trước khi trở thành Hoa hậu.
https://intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=2162203&stc=1&d=1673104471
Sau khi đăng quang, Hoa hậu Thu Trang khi đó có sức hút rất lớn với công chúng. Bà được giới nghệ sĩ, điện ảnh và người hâm mộ săn đón rất nhiều. Năm 1957, Thu Trang được mời tham gia bộ phim thứ hai mang tên “Lục Vân Tiên” của đạo diễn Tống Ngọc Hạp. Ông vừa là đạo diễn vừa sáng tác nhạc cho phim, vừa tham gia đóng phim. Phim “Lục Vân Tiên” được đề cử mang đi dự Liên hoan phim châu Á 1957, rồi mang đi giới thiệu qua nhiều quốc gia khác như một cách quảng bá, thi thố điện ảnh Việt với thế giới.
Toàn bộ hậu kỳ của phim phải làm ở Nhật trong thời gian dài. Do thiếu kinh phí, đoàn từ bốn người đă rút lại c̣n 2 người: Thu Trang và đạo diễn Tống Ngọc Hạp. Lần đầu tiên Việt Nam mang phim dự liên hoan và giới thiệu, những cuộc ra mắt liên tục khắp nơi, Thu Trang và đạo diễn Hạp sóng đôi xuất hiện trên báo chí như h́nh với bóng. Mà không chỉ trên báo chí hay trong phim, cả cuộc sống thường nhật nơi đất khách cũng thế…
Năm 1957 là một năm vinh quang và cả đau đớn với Thu Trang. 25 tuổi, bà ngă vào ṿng tay đạo diễn Hạp. Sau này, bà viết trong hồi kư: “Tới tuổi 25, tôi mới thành đàn bà trong hoàn cảnh bi thảm, bị dụ vào những t́nh huống mà tôi cảm nhận là ḿnh đă không thể tránh.
Khi người đàn ông đam mê, nên dễ bị say trong nỗi cuồng điên man dại? Hay chính tôi là một đối tượng có những nét ǵ khó gần, quá giữ ǵn, càng gây kích thích trong sự phải chiếm đoạt, phải chinh phục do tự ái của đàn ông tính, pha lẫn với ít nhiều tưởng tượng là t́nh yêu?
Ngang trái thay, tôi đă không biết abc ǵ trên phương diện t́nh dục . Tôi có thai ngay trong tháng đầu tại Tokyo…”.
Đó là mối t́nh sai lầm và ngang trái, v́ đạo diễn Tống Ngọc Hạp khi đó đă có vợ con. Trong một cuộc phỏng vấn hiếm hoi về chuyện này, bà Thu Trang giăi bày: “T́nh bạn giữa chúng tôi có từ khi gặp gỡ nhau trên quan niệm văn nghệ, lúc bấy giờ tôi đang giữ trang Phụ Nữ cho tờ Lẽ Sống. Ông Hạp đă hiểu biết tôi qua những bài vở của tôi. Từ t́nh bạn đến t́nh yêu cũng không bao xa…”.
Bà cũng chia sẻ rất thẳng thắn rằng: “Tôi biết ông ấy có gia đ́nh nhưng theo lời ông th́ vợ chồng ông đang ở trong thời kỳ ly thân, hai người đang xúc tiến đến việc ly dị, trước khi ông quen biết tôi… Ngay khi ở Sài G̣n (lúc chưa sang Nhật - PV), ông Hạp cho tôi biết ông không thể ly dị một cách hợp pháp, v́ ông không có hôn thú.
Ông ấy đă giải quyết việc trả tự do cho nhau bằng sự thỏa thuận giữa vợ chồng ông. H́nh như hai người có làm giấy với nhau, ông Hạp cho bà Nguyệt hết cả nhà cửa tiền bạc. Như thế tất nhiên trên phương diện pháp lư ông ta là người… hoàn toàn tự do”.
Tin lời người t́nh, nàng Hoa hậu chưa từng nếm mùi trái cấm sa ngă vào cuộc t́nh ngang trái. Ở Nhật, đạo diễn Hạp ngỏ lời cầu hôn bà và viết thư xin phép đằng gái.
Bà kể lại: “Thân phụ tôi có trả lời và bắt buộc là song thân ông Hạp đứng làm chủ hôn mới được. Nhưng v́ lư do phải hoàn thành cho xong cuốn phim, nên tôi kẹt ở lại Nhật lâu. Và cũng v́ tin lời ông Hạp đă li dị xong, tất nhiên không có ǵ trở ngại nữa th́ sự thành hôn ở đâu cũng được. Hơn nữa, tôi có ư ở lại bên Nhật ít lâu để học thêm về điện ảnh”.
Nghị lực của mẹ đơn thân và mối t́nh lặng câm của thi sĩ Bùi Giáng
Bà kiên quyết giữ lại đứa con đang lớn dần lên trong dạ ḿnh. Đến mùa thu năm 1957, cả hai trở về Sài G̣n. Lúc này, bà đă gần đến ngày sinh nở. Bà bị sốc nặng, v́ đón ḿnh ở sân bay là một đám đông cuồng nộ. “Chúng tôi đă sống trong thảm cảnh kế tiếp khi về tới Sài G̣n cuối năm 1957. Thật là cả một cơn giông băo phũ phàng đổ ập xuống tôi khi vừa bắt đầu làm mẹ. Xă hội Việt Nam thời ấy chưa có chút vị tha nào cho những sự kiện như vậy”, bà viết.
Trong hồi kư của ḿnh, bà cũng kể tỉ mỉ về chiếc vali chứa đồ sơ sinh chuẩn bị cho con trai bị xé nát; quần áo, nữ trang bị mất, chỉ c̣n h́nh ảnh, giấy tờ cần trong bóp tay là lành lặn. Nhà sản xuất người Ấn Độ tên Robert phải dẫn bà ôm bụng tháo chạy trên xe hơi riêng của ông để thoát khỏi sự giận dữ của đám đông.
Sau đó, không có một đám cưới nào diễn ra, một phần v́ gia đ́nh ông Hạp phản đối. Bà kể lại trong cuộc phỏng vấn: “Gia đ́nh tôi định đưa nội vụ ra pháp luật, nhưng tôi không muốn đưa vấn đề t́nh cảm ra trước ṭa, thà là giải quyết êm đẹp với nhau, như thế tránh đau khổ cho tôi. V́ vậy, tôi chỉ mong ước sao vợ chồng ông Hạp hàn gắn lại với nhau. Tôi rất sẵn sàng hủy bỏ cuộc hôn nhân này (cuộc hôn nhân trong ảo tưởng) bất cứ lúc nào”.
Bà quyết định làm mẹ đơn thân, đặt tên con trai theo họ cha - Tống Ngọc Vân Tiên để kỷ niệm t́nh yêu đầu đầy bi kịch của ḿnh. Sau này, bà cũng chưa bao giờ buông lời trách móc hay đ̣i hỏi trách nhiệm ǵ từ đạo diễn Tống Ngọc Hạp.
Cuối năm 1957, một nhóm các nhà làm phim người Mỹ đến Việt Nam để dự định thực hiện bộ phim “Người Mỹ trầm lặng” dựa trên tiểu thuyết đang ăn khách lúc đó. Đạo diễn Mankiewicz đă nhắm Thu Trang cho vai diễn cô gái Việt trong phim nhưng bà từ chối gặp. Bà từ chối một cơ hội quư để t́m đường đến kinh đô điện ảnh Mỹ, chọn làm mẹ trong b́nh an. Sinh con xong, bà xin vào làm việc ở một công ty nước ngoài để tránh điều tiếng.
Đột nhiên lâm vào t́nh cảnh “chửa hoang”, bị người hâm mộ quay lưng nhưng không v́ vậy mà sức quyến rũ của bà suy chuyển. Một trong những người đàn ông rất nổi tiếng mê đắm bà đến quên ăn quên ngủ chính là thi sĩ Bùi Giáng. Giới văn nghệ sĩ ở Sài G̣n đoán chắc câu thơ đầy lạ lùng và nổi tiếng của Bùi Giáng là: “C̣n hai con mắt, khóc người một con” chính là viết cho riêng bà. “Khóc người một con”, tức là thương cảm cho người phụ nữ có một con, chứ không liên quan ǵ đến chuyện… nhăn cầu. Bài thơ này sau đó được cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn phổ thành ca khúc “Con mắt c̣n lại”.
Thi sĩ Bùi Giáng c̣n viết nhiều bài thơ khác cho riêng bà, có bài công bố, có bài không. Trong tập “Mưa nguồn” in năm 1962, ông viết: “Không biết nữa trời tṛn hay méo/ Chỉ hôm nay là nhan sắc hôm nay/ Anh ngó lên trời mây gió gửi nhau bay/ Trời bên kia/ Nhan sắc ở bên này”.
Sau này, họa sĩ Bửu Ư cũng công bố bài thơ do họa sĩ chép lại từ thơ Bùi Giáng tặng riêng cho nàng thơ Thu Trang: “Trang của tờ giấy cũ/ Của vầng tóc ban đầu/ Trang của hồi vàng tụ/ Về mệt mỏi mai sau/ Anh nhớ em vô cùng/ Đất sầu không xiết kể/ Anh kêu gọi mông lung/ Trang ồ, Trang rất tệ”.
Đó là mối t́nh đơn phương thấm đẫm t́nh cảm tuyệt vọng lẫn hờn trách của thi sĩ Bùi Giáng. V́ Thu Trang, dù có gặp gỡ, trao đổi chuyện văn chương nhưng nhất mực cự tuyệt t́nh yêu của Bùi Giáng cũng như của những người đàn ông khác muốn đến với ḿnh.
Trong hồi kư, bà kể về kỷ niệm lần gặp gỡ với thi sĩ vào một ngày mưa năm 1961, khi bà sắp sang Pháp. Bằng cảm quan của một nghệ sĩ, ông biết bà đi là không trở lại. “Tôi hơi ngạc nhiên để ư anh nh́n xuống nền nhà đá hoa. Cả hai im lặng, tôi muốn nói một câu ǵ đó để cho có chuyện. Chưa kịp th́ anh cúi xuống nhặt đôi dép màu xanh lá mạ của tôi đi trong nhà cạnh đó, anh nhặt lên và lẳng lặng mở tờ báo gói đôi dép. Rồi anh đứng lên: Tôi về!”. Từ đó về sau, họ không gặp nhau nữa.
Cuộc đời mới kiêu hănh nơi trời Tây
Năm 1961, bà Thu Trang nhận được lời mời sang Pháp tham gia ngành điện ảnh và quyết định chuyển đến đất nước này sinh sống. Tuy nhiên tại Pháp, bà không đóng phim nữa mà quay lại với con đường tri thức. Bà xin vào học Trường Cao học về lịch sử và triết học – thuộc trường Đại học Sorbonne. V́ số tiền dành dụm mang theo từ Việt Nam ngày càng cạn kiệt nên bà phải vừa đi học vừa làm gia sư, thông dịch viên tiếng Anh để chi trả sinh hoạt phí cho 2 mẹ con.
Tại trường học, bà đă tiếp cận và sớm thân thiết với một nhóm sinh viên khuynh tả, quan tâm và ủng hộ cuộc kháng chiến chống Mỹ của Việt Nam. Bà đă gặp chân ái cuộc đời ḿnh - ông Marcel Gaspard, người sau này là bạn đời của ḿnh trong những năm tháng đó.
Năm 1978 bà trở thành Tiến sĩ Sử học tại Đại học Paris 7 tại Pháp. Bà cũng miệt mài đóng góp cho những hoạt động của người Việt tại Pháp, hỗ trợ giúp đỡ du học sinh. Bà cũng thường xuyên giao lưu với các trí thức lớn của Việt Nam mỗi khi họ có dịp qua Pháp.
Không chỉ nghiên cứu sử học, bà c̣n tiếp tục viết thơ, truyện, hồi kư, xuất bản nhiều sách và năm 1990, được b́nh chọn là một trong 100 nhà thơ Việt nam được yêu mến của thế kỷ 20. Ở tuổi xế chiều, bà được mời thỉnh giảng tại nhiều trường đại học Việt Nam. V́ nhiều lư do, bà ít khi tiết lộ thân phận ḿnh là Hoa hậu Thu Trang.
Những thông tin, h́nh ảnh về cuộc sống hôn nhân của bà cũng không được tiết lộ. Nhưng nh́n ánh mắt rạng rỡ, tự tin trong những bức ảnh gần đây nhất, có thể phỏng đoán rằng, cuộc sống bên Giáo sư y khoa Marcel Gaspard nơi đất Pháp của bà khá hạnh phúc và an yên.
Bài viết có sử dụng nguồn tài liệu tham khảo: Sách “Một thời để nhớ” - NXB Văn học, 2010 (Hồi kư của bà Thu Trang); Tư liệu phỏng vấn của Hoàng Phước đăng trên “Kịch Ảnh” số 29, ngày 26 tháng 12 năm 1957; blog nhà văn Trần Thị Hảo...
Bài viết có sử dụng nguồn tài liệu tham khảo: Sách “Một thời để nhớ” - NXB Văn học, 2010 (Hồi kư của bà Thu Trang); Tư liệu phỏng vấn của Hoàng Phước đăng trên “Kịch Ảnh” số 29, ngày 26 tháng 12 năm 1957; blog nhà văn Trần Thị Hảo...
Năm 1955, một cuộc thi người đẹp với danh nghĩa t́m kiếm Hoa hậu đă diễn ra tại rạp Lido Chợ Lớn, Sài G̣n. Người thắng giải năm ấy là bà Công Thị Nghĩa (1932), c̣n gọi là Thu Trang, sinh ra trong một gia đ́nh trí thức ở làng hoa Ngọc Hà, Hà Nội, chuyển vào Sài G̣n sống năm 10 tuổi.
Bà sở hữu vẻ đẹp sắc nước hương trời: Làn da trắng mịn, khuôn mặt thanh tú với lông mày cong vút, mắt buồn, môi mọng và sống mũi thẳng tắp. Bà từng là điệp báo của Việt Minh tại nội thành Sài G̣n, là nhà báo, nhà thơ, nhà văn… trước khi trở thành Hoa hậu.
https://intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=2162203&stc=1&d=1673104471
Sau khi đăng quang, Hoa hậu Thu Trang khi đó có sức hút rất lớn với công chúng. Bà được giới nghệ sĩ, điện ảnh và người hâm mộ săn đón rất nhiều. Năm 1957, Thu Trang được mời tham gia bộ phim thứ hai mang tên “Lục Vân Tiên” của đạo diễn Tống Ngọc Hạp. Ông vừa là đạo diễn vừa sáng tác nhạc cho phim, vừa tham gia đóng phim. Phim “Lục Vân Tiên” được đề cử mang đi dự Liên hoan phim châu Á 1957, rồi mang đi giới thiệu qua nhiều quốc gia khác như một cách quảng bá, thi thố điện ảnh Việt với thế giới.
Toàn bộ hậu kỳ của phim phải làm ở Nhật trong thời gian dài. Do thiếu kinh phí, đoàn từ bốn người đă rút lại c̣n 2 người: Thu Trang và đạo diễn Tống Ngọc Hạp. Lần đầu tiên Việt Nam mang phim dự liên hoan và giới thiệu, những cuộc ra mắt liên tục khắp nơi, Thu Trang và đạo diễn Hạp sóng đôi xuất hiện trên báo chí như h́nh với bóng. Mà không chỉ trên báo chí hay trong phim, cả cuộc sống thường nhật nơi đất khách cũng thế…
Năm 1957 là một năm vinh quang và cả đau đớn với Thu Trang. 25 tuổi, bà ngă vào ṿng tay đạo diễn Hạp. Sau này, bà viết trong hồi kư: “Tới tuổi 25, tôi mới thành đàn bà trong hoàn cảnh bi thảm, bị dụ vào những t́nh huống mà tôi cảm nhận là ḿnh đă không thể tránh.
Khi người đàn ông đam mê, nên dễ bị say trong nỗi cuồng điên man dại? Hay chính tôi là một đối tượng có những nét ǵ khó gần, quá giữ ǵn, càng gây kích thích trong sự phải chiếm đoạt, phải chinh phục do tự ái của đàn ông tính, pha lẫn với ít nhiều tưởng tượng là t́nh yêu?
Ngang trái thay, tôi đă không biết abc ǵ trên phương diện t́nh dục . Tôi có thai ngay trong tháng đầu tại Tokyo…”.
Đó là mối t́nh sai lầm và ngang trái, v́ đạo diễn Tống Ngọc Hạp khi đó đă có vợ con. Trong một cuộc phỏng vấn hiếm hoi về chuyện này, bà Thu Trang giăi bày: “T́nh bạn giữa chúng tôi có từ khi gặp gỡ nhau trên quan niệm văn nghệ, lúc bấy giờ tôi đang giữ trang Phụ Nữ cho tờ Lẽ Sống. Ông Hạp đă hiểu biết tôi qua những bài vở của tôi. Từ t́nh bạn đến t́nh yêu cũng không bao xa…”.
Bà cũng chia sẻ rất thẳng thắn rằng: “Tôi biết ông ấy có gia đ́nh nhưng theo lời ông th́ vợ chồng ông đang ở trong thời kỳ ly thân, hai người đang xúc tiến đến việc ly dị, trước khi ông quen biết tôi… Ngay khi ở Sài G̣n (lúc chưa sang Nhật - PV), ông Hạp cho tôi biết ông không thể ly dị một cách hợp pháp, v́ ông không có hôn thú.
Ông ấy đă giải quyết việc trả tự do cho nhau bằng sự thỏa thuận giữa vợ chồng ông. H́nh như hai người có làm giấy với nhau, ông Hạp cho bà Nguyệt hết cả nhà cửa tiền bạc. Như thế tất nhiên trên phương diện pháp lư ông ta là người… hoàn toàn tự do”.
Tin lời người t́nh, nàng Hoa hậu chưa từng nếm mùi trái cấm sa ngă vào cuộc t́nh ngang trái. Ở Nhật, đạo diễn Hạp ngỏ lời cầu hôn bà và viết thư xin phép đằng gái.
Bà kể lại: “Thân phụ tôi có trả lời và bắt buộc là song thân ông Hạp đứng làm chủ hôn mới được. Nhưng v́ lư do phải hoàn thành cho xong cuốn phim, nên tôi kẹt ở lại Nhật lâu. Và cũng v́ tin lời ông Hạp đă li dị xong, tất nhiên không có ǵ trở ngại nữa th́ sự thành hôn ở đâu cũng được. Hơn nữa, tôi có ư ở lại bên Nhật ít lâu để học thêm về điện ảnh”.
Nghị lực của mẹ đơn thân và mối t́nh lặng câm của thi sĩ Bùi Giáng
Bà kiên quyết giữ lại đứa con đang lớn dần lên trong dạ ḿnh. Đến mùa thu năm 1957, cả hai trở về Sài G̣n. Lúc này, bà đă gần đến ngày sinh nở. Bà bị sốc nặng, v́ đón ḿnh ở sân bay là một đám đông cuồng nộ. “Chúng tôi đă sống trong thảm cảnh kế tiếp khi về tới Sài G̣n cuối năm 1957. Thật là cả một cơn giông băo phũ phàng đổ ập xuống tôi khi vừa bắt đầu làm mẹ. Xă hội Việt Nam thời ấy chưa có chút vị tha nào cho những sự kiện như vậy”, bà viết.
Trong hồi kư của ḿnh, bà cũng kể tỉ mỉ về chiếc vali chứa đồ sơ sinh chuẩn bị cho con trai bị xé nát; quần áo, nữ trang bị mất, chỉ c̣n h́nh ảnh, giấy tờ cần trong bóp tay là lành lặn. Nhà sản xuất người Ấn Độ tên Robert phải dẫn bà ôm bụng tháo chạy trên xe hơi riêng của ông để thoát khỏi sự giận dữ của đám đông.
Sau đó, không có một đám cưới nào diễn ra, một phần v́ gia đ́nh ông Hạp phản đối. Bà kể lại trong cuộc phỏng vấn: “Gia đ́nh tôi định đưa nội vụ ra pháp luật, nhưng tôi không muốn đưa vấn đề t́nh cảm ra trước ṭa, thà là giải quyết êm đẹp với nhau, như thế tránh đau khổ cho tôi. V́ vậy, tôi chỉ mong ước sao vợ chồng ông Hạp hàn gắn lại với nhau. Tôi rất sẵn sàng hủy bỏ cuộc hôn nhân này (cuộc hôn nhân trong ảo tưởng) bất cứ lúc nào”.
Bà quyết định làm mẹ đơn thân, đặt tên con trai theo họ cha - Tống Ngọc Vân Tiên để kỷ niệm t́nh yêu đầu đầy bi kịch của ḿnh. Sau này, bà cũng chưa bao giờ buông lời trách móc hay đ̣i hỏi trách nhiệm ǵ từ đạo diễn Tống Ngọc Hạp.
Cuối năm 1957, một nhóm các nhà làm phim người Mỹ đến Việt Nam để dự định thực hiện bộ phim “Người Mỹ trầm lặng” dựa trên tiểu thuyết đang ăn khách lúc đó. Đạo diễn Mankiewicz đă nhắm Thu Trang cho vai diễn cô gái Việt trong phim nhưng bà từ chối gặp. Bà từ chối một cơ hội quư để t́m đường đến kinh đô điện ảnh Mỹ, chọn làm mẹ trong b́nh an. Sinh con xong, bà xin vào làm việc ở một công ty nước ngoài để tránh điều tiếng.
Đột nhiên lâm vào t́nh cảnh “chửa hoang”, bị người hâm mộ quay lưng nhưng không v́ vậy mà sức quyến rũ của bà suy chuyển. Một trong những người đàn ông rất nổi tiếng mê đắm bà đến quên ăn quên ngủ chính là thi sĩ Bùi Giáng. Giới văn nghệ sĩ ở Sài G̣n đoán chắc câu thơ đầy lạ lùng và nổi tiếng của Bùi Giáng là: “C̣n hai con mắt, khóc người một con” chính là viết cho riêng bà. “Khóc người một con”, tức là thương cảm cho người phụ nữ có một con, chứ không liên quan ǵ đến chuyện… nhăn cầu. Bài thơ này sau đó được cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn phổ thành ca khúc “Con mắt c̣n lại”.
Thi sĩ Bùi Giáng c̣n viết nhiều bài thơ khác cho riêng bà, có bài công bố, có bài không. Trong tập “Mưa nguồn” in năm 1962, ông viết: “Không biết nữa trời tṛn hay méo/ Chỉ hôm nay là nhan sắc hôm nay/ Anh ngó lên trời mây gió gửi nhau bay/ Trời bên kia/ Nhan sắc ở bên này”.
Sau này, họa sĩ Bửu Ư cũng công bố bài thơ do họa sĩ chép lại từ thơ Bùi Giáng tặng riêng cho nàng thơ Thu Trang: “Trang của tờ giấy cũ/ Của vầng tóc ban đầu/ Trang của hồi vàng tụ/ Về mệt mỏi mai sau/ Anh nhớ em vô cùng/ Đất sầu không xiết kể/ Anh kêu gọi mông lung/ Trang ồ, Trang rất tệ”.
Đó là mối t́nh đơn phương thấm đẫm t́nh cảm tuyệt vọng lẫn hờn trách của thi sĩ Bùi Giáng. V́ Thu Trang, dù có gặp gỡ, trao đổi chuyện văn chương nhưng nhất mực cự tuyệt t́nh yêu của Bùi Giáng cũng như của những người đàn ông khác muốn đến với ḿnh.
Trong hồi kư, bà kể về kỷ niệm lần gặp gỡ với thi sĩ vào một ngày mưa năm 1961, khi bà sắp sang Pháp. Bằng cảm quan của một nghệ sĩ, ông biết bà đi là không trở lại. “Tôi hơi ngạc nhiên để ư anh nh́n xuống nền nhà đá hoa. Cả hai im lặng, tôi muốn nói một câu ǵ đó để cho có chuyện. Chưa kịp th́ anh cúi xuống nhặt đôi dép màu xanh lá mạ của tôi đi trong nhà cạnh đó, anh nhặt lên và lẳng lặng mở tờ báo gói đôi dép. Rồi anh đứng lên: Tôi về!”. Từ đó về sau, họ không gặp nhau nữa.
Cuộc đời mới kiêu hănh nơi trời Tây
Năm 1961, bà Thu Trang nhận được lời mời sang Pháp tham gia ngành điện ảnh và quyết định chuyển đến đất nước này sinh sống. Tuy nhiên tại Pháp, bà không đóng phim nữa mà quay lại với con đường tri thức. Bà xin vào học Trường Cao học về lịch sử và triết học – thuộc trường Đại học Sorbonne. V́ số tiền dành dụm mang theo từ Việt Nam ngày càng cạn kiệt nên bà phải vừa đi học vừa làm gia sư, thông dịch viên tiếng Anh để chi trả sinh hoạt phí cho 2 mẹ con.
Tại trường học, bà đă tiếp cận và sớm thân thiết với một nhóm sinh viên khuynh tả, quan tâm và ủng hộ cuộc kháng chiến chống Mỹ của Việt Nam. Bà đă gặp chân ái cuộc đời ḿnh - ông Marcel Gaspard, người sau này là bạn đời của ḿnh trong những năm tháng đó.
Năm 1978 bà trở thành Tiến sĩ Sử học tại Đại học Paris 7 tại Pháp. Bà cũng miệt mài đóng góp cho những hoạt động của người Việt tại Pháp, hỗ trợ giúp đỡ du học sinh. Bà cũng thường xuyên giao lưu với các trí thức lớn của Việt Nam mỗi khi họ có dịp qua Pháp.
Không chỉ nghiên cứu sử học, bà c̣n tiếp tục viết thơ, truyện, hồi kư, xuất bản nhiều sách và năm 1990, được b́nh chọn là một trong 100 nhà thơ Việt nam được yêu mến của thế kỷ 20. Ở tuổi xế chiều, bà được mời thỉnh giảng tại nhiều trường đại học Việt Nam. V́ nhiều lư do, bà ít khi tiết lộ thân phận ḿnh là Hoa hậu Thu Trang.
Những thông tin, h́nh ảnh về cuộc sống hôn nhân của bà cũng không được tiết lộ. Nhưng nh́n ánh mắt rạng rỡ, tự tin trong những bức ảnh gần đây nhất, có thể phỏng đoán rằng, cuộc sống bên Giáo sư y khoa Marcel Gaspard nơi đất Pháp của bà khá hạnh phúc và an yên.
Bài viết có sử dụng nguồn tài liệu tham khảo: Sách “Một thời để nhớ” - NXB Văn học, 2010 (Hồi kư của bà Thu Trang); Tư liệu phỏng vấn của Hoàng Phước đăng trên “Kịch Ảnh” số 29, ngày 26 tháng 12 năm 1957; blog nhà văn Trần Thị Hảo...
Bài viết có sử dụng nguồn tài liệu tham khảo: Sách “Một thời để nhớ” - NXB Văn học, 2010 (Hồi kư của bà Thu Trang); Tư liệu phỏng vấn của Hoàng Phước đăng trên “Kịch Ảnh” số 29, ngày 26 tháng 12 năm 1957; blog nhà văn Trần Thị Hảo...